بررسی باورهای خرافی در جامعه ی ایران عهد ناصری
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ
- نویسنده نجمه السادات قایم مقامی
- استاد راهنما سیمین فصیحی داریوش رحمانیان
- سال انتشار 1392
چکیده
خرافات به معنی اعتقاد به امور واهی و غیرواقعی است که نشأت گرفته از افکار پیشینیان است و با گذشت زمان و پیشرفت بشر، نه تنها از میان نرفته بلکه گاه در صورت-های دیگر ظاهر شده و تنوع بیشتری یافته اند. در جوامعی که دچار رکود، بی ثباتی و بحران-های مکرر و مشکلات عدیده بوده اند، معمولاً مردم برای رهایی از معضلات پیش روی، بیش از پیش به خرافات گرایش پیدا می کرده اند. این امر در دوره ی قاجار بالاخص در دوره ی پنجاه ساله ی حکومت ناصرالدین شاه نیز قابل ردیابی است. در این دوره ی طولانی نیز گرایش اقشار و طبقات مختلف مردم به خرافات را می توان دید که با حمایت و گرایش شاه و بزرگان حکومتی به این پدیده، تشدید و تقویت نیز می شد. در این پژوهش سعی شده است تا با تکیه برتعاریف و مفاهیم خرافه نشان داده شود که خرافه اساساً چیست و چه ویژگی هایی دارد و نیز با جمع آوری داده های تاریخی با اتکا به منابع اصلی و اسناد دوره ناصری و تجزیه- تحلیل آنها در بستر تاریخی مورد نظر بررسی شود که گونه های مختلف خرافات در جامعه عصر ناصری چه بودند و آیا می توان بین نوع خرافه و طبقه یا قشر اجتماعی نسبتی یافت و اساساً کارکردهای سیاسی خرافات در این زمان چه بودند. نتایج بدست آمده حاکی از رواج و تداوم خرافات در گونه های مختلف فال-بینی، طالع بینی، شگون، سعد و نحس اوقات و ... در جامعه عصر ناصری است که منحصر به قشر و طبقه خاصی نبوده و در بین همه ی اقشار و طبقات اعم از زن و مرد، باسواد و بی سواد و فقیر و غنی دیده می شود. شاه و درباریان نیز از این امر مستثنی نبوده و باورهای خرافی در رفتار شخصی و سیاسی آنها اثرگذار بود. خرافه گرایی خود شاه در اکثر موارد وی را از اتخاذ تصمیمات و عملکرد منطقی و عقلانی باز می داشت و گاه مشغولیت او به امور خرافی، وی را از توجه به امور کشور غافل می نمود و در نتیجه حوزه سیاست به قضا و قدر سپرده می شد.
منابع مشابه
بررسی فرآیند انقراض سلسله ی والیان اردلان در عهد ناصری
سال 1284 قمری نقطه ی عطفی در تحولات سیاسی کردستان اردلان بود. مقارن این سال شاهنشاه مقتدر قاجار، ناصرالدین شاه، در پی اعمال سیاست تمرکزگرایی، پس از مرگ والی اردلان از تفویض دوباره ی قدرت به اعضای این خاندان خودداری کرد. وی با انتصاب یکی از شاهزادگان قجری به نام فرهاد میرزا معتمدالدوله در این منطقه، به سلطه ی سیاسی چند صد ساله ی خاندان با نفوذ محلی اردلان خاتمه داد. این پژوهش با اتخاذ روش تاریخ...
متن کاملبررسی چگونگی تأسیس و توسعه تلگراف‌خانه‌های لرستان در عهد ناصری
در عصر ناصرالدین شاه قاجار، بهرهبرداری از الگوهای فنی و تکنولوژیک نوین غرب مورد توجه شخص شاه و کارگزاران سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران واقع گردید. یکی از این ابزارهای نوین، تلگرف و تأسیس تلگراف‌خانهها بود که به شکلگیری نوع جدیدی از اسناد تاریخی یعنی اسناد تلگرافی منجر شد که شامل ثبت و ضبط گزارشهای محلی با اشکال جدید و شیوه ارتباطات نوین بود و فصل جدیدی را در روند مطالعات تاریخ معاصر، بهوی...
متن کاملرویکرد حکومت به زرتشتیان در عهد ناصری
سابقۀ حضور زرتشتیان در یزد به نخستین ایام ورود اسلام به ایران باز‌می‌گردد. تهاجم تیمور و گسترش مصائب آنها در خراسان و نواحی شمالی باعث شد تا یزد با ویژگی‌هایی چون امنیت نسبی و مسافت زیاد از مراکز تحول‌خیز به کانون معتبری در جذب زرتشتیان تبدیل شود. علاوه‌بر تسری چنین رویکردی به دوران بعد، حیات اجتماعی زرتشتیان عهد ناصری از چند منظر حائز اهمیت می‌نمود که عبارت‌اند از تشدید فشارهای اکثریت بر اقلی...
متن کاملبررسی فرآیند انقراض سلسله‌ی والیان اردلان در عهد ناصری
سال 1284 قمری نقطه‌ی عطفی در تحولات سیاسی کردستان اردلان بود. مقارن این سال شاهنشاه مقتدر قاجار، ناصرالدین شاه، در پی اعمال سیاست تمرکزگرایی، پس از مرگ والی اردلان از تفویض دوباره‌ی قدرت به اعضای این خاندان خودداری کرد. وی با انتصاب یکی از شاهزادگان قجری به نام فرهاد میرزا معتمدالدوله در این منطقه، به سلطه‌ی سیاسی چند‌صد ساله‌ی خاندان با‌نفوذ محلی اردلان خاتمه داد. این پژوهش با اتخاذ روش تاریخ...
متن کاملدرآمدی بر رشوه، پیشکش و انواع آن در عهد قاجار (با تکیه بر عهد ناصری)
رشوه و اقسام آن یکی از پدیده‌های شوم اجتماعی است که در تاریخ ایران – به ویژه در دوره معاصر- همواره مطرح بوده است. نشانه‌ها و آثار این پدیده را تقریباً در بیشتر امور جامعه و سیاست‌های این دوره می‌توان مشاهده کرد. این مقاله در پی روشن کردن زمینه‌ها و شیوه دریافت و پرداخت رشوه و پیشکش، موضوعات و موارد رشوه‌دهی و رشوه‌گیری است. این نوشتار که به شیوه توصیفی – تحلیلی و بر پایه برخی از منابع دست اول هم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023