دلایل فروپاشی و انحطاط دولت صفویه

تشکیل حکومت صفویه به دلیل تأثیر تعیین کننده ای که در سرنوشت ایران، سرزمینهای اسلامی و معادلات جهانی برجای گذاشت مهم ترین واقعه ای بود که در سالهای آغازین قرن دهم هجری در تاریخ جهان رخ نمود. از جنبه داخلی تحولات سیاسی از بدو تشکیل تا فروپاشی دولت صفویه، مدّتها دستخوش تغییر گردید . بی شک سقوط اصفهان و غلبه افغان بر ایران یکی از سوانح تلخ و غم انگیز بود که بر مردم میهن ما گذشت و مسئولیت سیاسی آن نیز علی الظهر بر عهده شاه سلطان حسین است. امّا نه شاه سلطان حسین تنها پادشاهی است که مصدر مصیبت برای ایران و مردمش باشد و نه آنچه که در پایان سلطنت او بوسیله افغانها به وقوع پیوست . شاه سلطان حسین شخصیتی مضحک بود و نه تنها او، که مجموعه ارکان حکومتی او، لیاقت اداره یک روستا را هم نداشتند، چه رسد به کشوری چون ایران، آنهم در دورانی بسیار حساس و پرخطر. امّا این خود از نگون بختی آنان و از بدحادثه بود که چنان جماعتی در چنین هنگامه ای سکان کشتی را در دریای توفانی ایران برعهده داشتند.