شوری زدایی فاضلاب به روش گیاه پالایی و تعیین سینتیک آن

تصفیه و استفاد? دوباره از فاضلاب در تالاب ها روشی جایگزین، کم هزینه و در عین حال دوستدار محیط-زیست می باشد. در بیشتر موارد، درج? شوری در فاضلاب تصفیه شده، به خصوص در مناطق خشک و نیمه-خشک، افزایش می یابد. استفاده از روش گیاه پالایی می تواند به مقدار زیاد این مشکل را برطرف سازد. در این تحقیق جهت ارزیابی توانایی کاهش شوری فاضلاب توسط سه گونه گیاه شورزی فرانکینیا، آتریپلکس و فستوکا، آزمایشاتی با غلظت های مختلف شوری فاضلاب انجام شد و سپس روند کاهش هدایت الکتریکی، درصد حذف شوری، سرعت جذب نمک توسط گیاه، میزان تجمع سدیم ذخیره شده در بافت های گیاهی و رفتار گیاهان در سطوح مختلف شوری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از سوی دیگر با تطبیق داده های موجود با مدل سینتیکی مایکل- منتن و لاینووربرک، در خصوص تبعیت هریک از گیاهان مورد آزمایش از مدل های مذکور نتایجی حاصل شد. روند کاهش میزان هدایت الکتریکی در هر سه گونه با افزایش سطح شوری، کاهش یافت بطوریکه بیشترین میزان جذب نمک برای گیاه فرانکینیا در هدایت الکتریکی 4500 میکرو زیمنس بر سانتی متر و در حدود 20 درصد، فستوکا در 2600 میکرو زیمنس بر سانتی متر و در حدود 17 درصد و گیاه آتریپلکس در 5000 میکرو زیمنس بر سانتی متر و در حدود 14 درصد بود. البته کاهش توانایی جذب نمک در هر گونه دلیل خاص خود را داشت به عنوان مثال گیاه آتریپلکس به علت سازگاری کمتر با محیط غرقابی، گیاه فستوکا به خاطر بروز تنش شوری و گیاه فرآنکینیا به دلیل تکمیل ظرفیت تجمع نمک در بافت های خود دچار پژمردگی و کاهش عملکرد شدند. بر اساس نتایج این تحقیق گیاهان فرانکینیا، فستوکا و آتریپلکس در طول دوره تیمار با فاضلاب شور با افزایش میزان شوری، ابتدا دارای معادلات سینتیکی از مرتبه 1 با ضرایب همبستگی 7/97، 9/95 و 01/97 بوده و به تدریج با افزایش میزان شوری سه گیاه مذکور دارای معادلات سینتیکی از مرتبه 2، 0 و 1 بودند که در نتیجه گیاه آتریپلکس در برابر تنش شوری مقاوم تر تشخیص داده شد. در بازه کاهش شوری نیز، پیروی گیاهان فرانکینیا و آتریپلکس از معادلات مرتبه 2، عملکرد بهتر این گیاهان در کاهش شوری نسبت به گیاه فستوکا را اثبات کرد. بیشترین تبعیت داده های گیاه فرانکینیا از مدل لاینووربرک و گیاه آتریپلکس از مدل مایکل-منتن بوده و بیشترین میزان تجمع سدیم در گیاه فرانکینیا، آتریپلکس و فستوکا به ترتیب در برگ، ساقه و ریشه نشان داده شد.