تخمین تابع تقاضای نهاده انرژی در بخش حمل و نقل ایران

در این پایان نامه هدف عمده برآورد تابع تقاضا برای نهاده انرژی در بخش حمل و نقل ایران بوده است. به این منظور پس از بیان مفاهیم کلی مورد استفاده در پژوهش، مروری بر مهمترین مطالعات صورت گرفته در مورد تابع تقاضا و نحوه برآورد آن برای نهاده انرژی در سطح داخلی و خارجی انجام شد. نتیجه این مطالعات نشان داد که در بین انواع فرم های تبعی برای برآورد تابع تقاضا، تابع ترانسلوگ دارای فرمی انعطاف پذیر و جامع است و می تواند طیف وسیعی از انواع تکنولوژی های مورد استفاده را شامل شود. در گام بعد و پس از مرور کامل روند زمانی طی شده توسط متغیرهای مورد استفاده در مدل، مبانی نظری رابطه تقاضا نیز ارائه شدند. همچنین انواع رویکردهای معمول در تحلیل تقاضای انرژی نیز بطور مختصر بررسی شدند و روش اقتصادسنجی به عنوان رویکرد مناسب انتخاب گردید. سپس مبانی تئوریک مورد نیاز برای برآورد تابع به روش جوهانسون-جوسلیوس معرفی و تشریح شدند. روش جوهانسون-جوسلیوس به عنوان یکی از کم ایرادترین روش های برآورد بردارهای همجمعی بین تعدادی سری زمانی مطرح است.نتایج حاصل از برآورد رابطه تقاضا به روش جوهانسون و جوسلیوس و استفاده از آزمون های اثر و حداکثر، نشان داد که حداکثر 5 بردار همجمعی بین لگاریتم متغیرهای مصرف انرژی، شاخص قیمت ساخته شده در این تحقیق برای نهاده انرژی که میانگین وزنی قیمت بنزین و گازوئیل بود، ارزش افزوده ایجاد شده در بخش حمل و نقل و تولید ناخالص داخلی می تواند وجود داشته باشد. البته با توجه به تابع ترانسلوگ، جملات حاصلضربی و توان دوم نیز در الگو وارد می شوند. با توجه به مبانی نظری ارائه شده بردار چهارم به عنوان بردار انتخابی مطرح گردید. ضرایب برآورد شده در این بردار، وجود رابطه منفی و معنی دار بین قیمت نهاده انرژی و میزان استفاده از آن را تایید کرد. به این مفهوم که قیمت نهاده انرژی، اصلی ترین عاملی است که می تواند بر مقدار تقاضا تاثیر گذار باشد. همچنین رابطه ارزش افزوده ایجاد شده با مقدار تقاضا در بخش نیز مثبت و مطابق انتظار بوده است. بزرگتر از یک بودن ضریب مربوط به جمله قیمت نهاده، نشان داد که تقاضای انرژی در بخش حمل و نقل در ایران با کشش است.