تاثیر مصرف کودهای زیستی و دامی بر عملکرد کیفی و کمی گیاه دارویی گشنیز (coriandrum l. sativum)

به منظور بررسی تاثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و کود دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز آزمایشی به¬صورت مزرعه¬ای در سال 1392 در خرم¬آباد اجرا شد. پژوهش با استفاده از آزمایش فاکتوریل سه عاملی شامل قارچ میکوریزا (m) در دو سطح (عدم تلقیح =m1 و تلقیح =m2)، عامل کود فسفات زیستی (p) در سه سطح (صفرp1=، 35 =p2 و ◦٧ = p3 کیلوگرم در هکتار) و کود دامی (f) در سه سطح (صفر=f1، 10=f2 و 20=f3 تن در هکتار) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار انجام شد. مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون توکی در سطح احتمال پنج درصد انجام شد. هم¬چنین یک کرت به¬عنوان شاهد کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم به¬میزان ◦۹، ◦۶ و ◦۹ کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسه آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 19 تیمار و سه تکرار صورت گرفت. بر اساس نتایج به¬دست آمده تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی تاثیر معنی¬داری در سطح احتمال یک درصد بر تمامی صفات مورد ارزیابی داشتند. مقایسه میانگین¬ها نشان داد که در بین سه عامل، بیشترین عملکرد سرشاخه گلدار (1778/59 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (3584/07 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (1579/15 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (0/32) در اثر تلقیح میکوریزایی حاصل شد. اثر متقابل هم افزایی و مثبت بین تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی در برخی صفات هم¬چون عملکرد سرشاخه گل¬دار، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد اسانس مشاهده شد. طبق نتایج حاصله در این پژوهش، به¬کارگیری سطوح آخر کودهای زیستی و دامی یعنی تیمار شامل تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی بهترین شرایط را جهت دست¬یابی به بیش¬ترین عملکرد کمی و کیفی در گیاه دارویی گشنیز در یک سیستم زراعی پایدار فراهم آورده است.