بررسی وضعیت امنیت غذایی و عوامل موثر بر آن در خانوار روستایی دهستان بالادربند

ناامنی غذایی به عنوان یکی از چالش های قرن بیست و یکم، جوامع بشری را با تهدید جدی مواجه ساخته است. در ایرا ن بر اساس کفایت انرژی، در سال های 1375 و 1380 به ترتیب 20 و 3/23 درصد خانوارها ناامنی غذایی داشتند. در مناطق روستایی کشور بیشترین افراد فقیر مربوط به استان های کرمان، فارس، یزد، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان و چهارمحال و بختیاری می باشند. در این میان خانوار روستایی که توسط زنان سرپرستی می شوند، بیشتر از اقشار دیگر مستعد فقر هستند. این در حالی است که تاکنون ناامنی غذایی در بین زنان سرپرست خانوار روستایی در دهستان بالادربند شهرستان کرمانشاه سنجیده نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت امنیت غذایی و عوامل موثر بر آن در خانوارهای روستایی زن سرپرست در دهستان بالادربند طراحی و اجرا گردید. این مطالعه از لحاظ ماهیت کمی، از نظر روش توصیفی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را زنان سرپرست خانوار روستایی دهستان بالادربند تشکیل دادند. با توجه به حجم محدود زنان سرپرست خانوار در دهستان بالادربند روش سرشماری اتخاذ گردیدکه در مجموع با 60 زن سرپرست خانوار مصاحبه صورت گرفت. در این مطالعه مقطعی و توصیفی- تحلیلی، داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد 18 گویه ایی امنیت غذایی خانوار ، جمع آوری گردید. همچنین به منظور سنجش ویژگی های فردی، اقتصادی و اجتماعی سرپرستان خانوار، از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شد. پیوستگی درونی گویه ها با ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. بر این اساس آلفای کرونباخ مربوط به سوالات بخش ویژگی های اجتماعی و اقتصادی به ترتیب 75/. و 78/. تخمین زده شد. سپس به منظور تعیین اعتبار صوری پرسشنامه، از پانل متخصصین گروه ترویج و آموزش کشاورزی بهره گرفته شد . نتایج حاصل نشان داد که 1/5 درصد خانوارها در طبقه امن غذایی قرار داشتند. همچنین ناامنی غذایی بدون گرسنگی3/68 درصد، ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط9/24 درصد و ناامنی غذایی با گرسنگی شدید 7/1 درصد برآورد گردید. نتایج حاصل از رگرسیون نیز نشان داد که داشتن فرزند زیر 18 سال و درآمد از عوامل موثر بر وضعیت امنیت غذایی زنان سرپرست خانوار روستایی دهستان بالادربند می باشد. نتایج این مطالعه می تواند دستاوردهایی برای نهاد های ترویجی به همراه داشته باشد. بدین صورت که برنامه های توانمندسازی نظیر اشتغالزایی در مشاغل خرد و خانگی برای زنان سرپرست خانوار طراحی و همچنین برای خانوارهای دارای فرزند زیر 18 سال تسهیلاتی نظیر اجرای برنامه تامین یک وعده غذایی در مدرسه مهیا گردد.