بررسی مردم شناختی روش های طب سنتی و مقایسه آنها در روستاهای شرق گیلان (جنگ سرا،قاسم آباد ، بی بالان ،شبخوس لات ، گواسرا)

استان گیلان دربین نواحی مختلف کشور ازجهات گوناگون تاریخی وفرهنگی ازجایگاه خاصی درباب موضوعات ایرانشناسی برخورداراست.باوجود محدویت جغرافیایی ازیکسو وهجوم سیل آسای مظاهرگوناگون زندگی جدیدازطرف دیگرهنوزدر جای جای این خطه سرسبز وزیبا می توان بوضوح جلوه های فرهنگ وتمدن کهن قوم آریائی رادید.از نمادهای معماری گرفته تا آداب ورسوم ورفتار های اجتماعی ودر این بین موضوع بیماری هاودرمان آنها هم برای خودش موضوعی است مهم ودرخوربررسی،که می طلبد درخصوص کشف ومعرفی این سنت ها وروش های درمانی ودرحد امکان احیاء برخی ازآنها اهتمام ویژه ای معطوف داشت.چه بسا بیم آن میرودکه بسرعت وبا جایگزین شدن روش های طبی جدید این روش هاوسنت های درمانی کهن برای همیشه به باد فراموشی سپرده شود.آنچه که ازآن بعنوان روش های درمانی سنتی یادشده است چیزی است که در گیلان بدان گیله تجربه می گویند. برای بررسی میدانی وانجام تحقیقات دراین خصوص، منطقه شرق گیلان،روستاهای حوزه دهستانهای شهرستان رودسرواملش شامل جنگسرا،قاسم آباد،بی بالان،گواسراوشبخوسلات رابنابه دلایل ذیل مناسب یافتیم. 1- این روستاها به لحاظ برخورداری از فرهنگ قدیم نسبتاً بکر بوده وامکان دسترسی به آنچه که در پی آن بودیم وجودداشت. 2- وجود سالمندان ومیانسالان باتجربه وخبره درزمینه دانش طب سنتی در این مناطق. 3- سهولت برقراری رابطه وحذف مشکلات زبانی وگویشی بدلیل قرابت فرهنگی محقق بابومیان منطقه وایضاً آشنایی نسبی محقق با مناطق موصوف. لذا با این ملاحظات کار خودرا در زمین تحقیق شروع کرده ودر پی این بودیم که کاربرد این روش هابیشتر مبتنی بر کدام مکتب مردم شناسی است(تطورگرایی ،اشاعه گرایی،یا کارکرد گرایی) بگونه ای که در فصول بعدی خواهیم دید همه این مکاتب در این موضوع دخیل بوده و قابل بررسی واثبات است. مثلاًدر بکارگیری روش هایی مانندکوزه گذاری ,حجامت وزالودرمانی میتوان نشانه های کارکردگرایی ودر روش های درمانی بااذکارواورادودفع شیاطین واجنه ورفع چشم زخم وخنثی کردن طلسم وجادو نشانه های مکتب اشاعه گرایی و تطورگرایی را ملاحظه نمود. نهایتاً به این نتیجه رسیدیم که طب سنتی به مفهوم یک روش درمانی قدیمی که بصورت آمیزه ای از روش های کاربردی مفید وموثروروش های اساطیری وعامیانه وبعضاً نیز آمیخته با خرافات می باشد در این مناطق وجوددارد.بیشتر درنزدسالمندان ومیانسالان ودر حد محدودی نیز افرادجوانتربه این روشهاپایبند بوده وهنوزاز آن اسفاده می کنند.