امکان سنجی استقرار شهرالکترونیک در بجنورد

با افزایش رشد جمعیت شهری نه تنها لازم است بر وسعت شهرها افزود بلکه می بایست شهرهای جدیدی ساخت که مجهز به آخرین فناوری های هوشمند باشند.امروزه فناوری اطلاعات به عنوان عمده ترین محور تحول مطرح شده و دستاوردهای ناشی از آن در زندگی مردم تاثیرگذار است که می توان از نتایج آن شهرالکترونیک را نام برد. شهرالکترونیک یک واقعیت است که در تطابق با نیازهای مردم و جامعه می بایست حضور داشته باشد. اگر امروزه ما این نیازها چشم پوشی کنیم بایستی در آینده هزینه های زیادی را برای انجام آنها پرداخت کنیم.هدف اصلی تحقیق امکان سنجی استقرار شهرالکترونیک در بجنورد می باشد که جهت رسیدن به این هدف نیازمند شناسایی چالش ها و عوامل موثر در توسعه شهرالکترونیک بجنورد و مدل سازی عوامل موثر در قالب تفکر سیستمی هستیم. روش تحقیق ، توصیفی_تحلیلی و استنباطی است. ابتدا با بررسی ادبیات موضوع ، شاخص های مرتبط با پیاده سازی شهرالکترونیک استخراج و این شاخص ها در 5 مجموعه فردی ، اجتماعی ، سازمانی ، تکنولوژیکی و سیاسی تقسیم بندی گردیدند. برای درک روابط علی و معلولی این عوامل از روش کیفی تفکر سیستمی بر مبنای مطالعات اسنادی استفاده شد که منجر به طراحی 5 زیرسیستم فردی ، اجتماعی ، سازمانی ، تکنولوژیکی و سیاسی و یک سیستم کلی که در نتیجه ارتباط این زیرسیستم ها می باشد با استفاده از نرم افزار vensim گردید. سپس پرسشنامه ای جهت تعیین وضعیت شاخص های مورد نظر و تاثیر آنها در پیاده سازی شهرالکترونیک بین شهروندانی که جهت دوره شهروند الکترونیک ثبت نام کرده بودند و مدیران شهری توزیع گردید. در مرحله بعد با استفاده از نرم افزار spss به بررسی نظرات پرسش شوندگان پرداخته شد تا نهایتا عوامل موثر و چالش های موجود در محیط های فردی ، اجتماعی ، سازمانی ، تکنولوژیکی و سیاسی شناسایی و الویت بندی گردند. همچنین تاثیر عوامل اجتماعی از منظر مدیران شهری و شهروندان مقایسه گردید. آنالیز داده ها با روش های توصیفی و استنباطی (روش من ویتنی) انجام شد و با استفاده از نتایج بدست آمده پرسش نامه ای نیمه ساختار یافته جهت انجام مصاحبه و اخذ نظرات کارشناسان در این حوزه طراحی و با 4 نفر از کارشناسان که به روش گلوله برفی انتخاب شدند مصاحبه شد و داده هایی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوع و کدبندی تحلیل شده است. سپس با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی ، سیستم های اولیه بر اساس شرایط شهر بجنورد تکمیل گردیدند و از ارتباط سیستم های تکمیل شده مدل نهایی سیستمی بر اساس شرایط شهر بجنورد رسم گردید. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل موثر در هریک از این محیط های فردی ، اجتماعی ، سازمانی ، تکنولوژیکی و سیاسی به ترتیب تجربه قبلی افراد در استفاده از خدمات الکترونیک ، آموزش شهروندان ، آموزش مدیران ، حفظ امنیت و حریم شخصی کاربران و حمایت از سوی مقامات بالای دولتی می باشد. در مقایسه نظرات هر دو گروه شهروندان و مدیران شهری معتقد به تاثیر متغیرهای سن ، هنجارهای ذهنی افراد ، توجه به تدوین برنامه آموزشی و حمایت دولت از طریق کارگاه و سمینار در پیاده سازی شهر الکترونیک هستند. همچنین در زمینه چالش های شناسایی شده می توان گفت که در محیط فردی اضطراب افراد هنگام مواجهه با رایانه ، در محیط اجتماعی عدم حمایت دولت از طریق کارگاه و سمینار ، در محیط سازمانی مقاومت در برابر تغییر فرهنگ ، در محیط تکنولوژیکی آماده نبودن زیرساخت های لازم برای اینترنت پر سرعت و در محیط سیاسی عدم حمایت های مالی به عنوان چالش وجود دارند. بر اساس نتایج بدست آمده می توان گفت که شهر بجنورد از لحاظ استقرار شهرالکترونیک آمادگی لازم را ندارد.