بررسی اثر محلول پاشی عناصر بور و روی بر خصوصیات رویشی و اجزای عملکرد ارقام خارجی انگور

انگور یکی از محصولات مهم باغبانی در دنیا و ایران بوده و از لحاظ تنوع مصرف کم نظیر است و به صورت تازه خوری، کشمشی و کنسروی قابل استفاده می باشد. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری محلول پاشی عناصر غذایی بور و روی در جهت بهبود و افزایش صفات رشد، کیفیت و عملکرد انگور، در سال 1391 در یکی از باغ های انگور ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل 8 رقم انگور (ترکمنستان 1، 3، 4، 5، 6، 7، 8 و رطبی زرقان) و عناصر بور و روی در دو سطح ترکیبی(0 و 2 در هزار برای هر عنصر) بود. محلول پاشی برگی در سه نوبت مرحله باز شدن برگ ها، مرحله بعد از گلدهی و تغییر رنگ حبه ها انجام شد. صفات رویشی (طول و عرض پهنک برگ، طول میانگره، شاخص کلروفیل)، صفات عملکرد (وزن، طول، حجم و درصد تشکیل حبه، وزن و طول خوشه، وزن چوب خوشه، تعداد، اندازه، وزن تر و خشک بذر و عملکرد بوته) صفات کیفی (tss, ta, ph) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد محلول پاشی عناصر بور و روی، اثر معنی-داری در سطح 1 درصد بر صفات رویشی، صفات حبه (وزن، طول، حجم و درصد تشکیل حبه)، صفات خوشه (وزن و طول خوشه و وزن چوب خوشه)، صفات بذر (تعداد، اندازه، وزن خشک)، عملکرد بوته و tss دارد. تأثیر ارقام مختلف نیز بر صفات رویشی (مقدار کلروفیل، طول میانگره)، کیفی، حبه، خوشه و بذر بسیار معنی-دار بود. در میان ارقام مختلف مورد بررسی رقم ترکمنستان 6 از لحاظ صفات رویشی، رقم ترکمنستان 8 از لحاظ صفات کیفی، رقم رطبی زرقان در صفات حبه، رقم ترکمنستان 7 از نظر صفات خوشه، درصد تشکیل حبه و عملکرد و ارقام ترکمنستان 1 و 4 در صفات مربوط به بذر به ارقام دیگر برتری داشتند. هم چنین نتایج نشان داد که اثرمتقابل رقم و محلول پاشی برگی در صفات شاخص کلرفیل، طول میانگره، طول، حجم و درصد تشکیل حبه، وزن و طول خوشه و عملکرد بوته در سطح 1 درصد و در صفت وزن چوب خوشه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به طور کلی از لحاظ صفات رویشی ارقام ترکمنستان 3 و 7 و رطبی زرقان بهترین رشد رویشی را نسبت به محلول پاشی برگی بور و روی داشتند. در صفات کیفی (tss, ta, ph) ارقام ترکمنستان 1، 5، 7، 8 و رطبی زرقان به شکل مشابه ( از لحاظ بهبود صفات کیفی نسبت به شاهد) به تیمار محلول پاشی بور و روی واکنش نشان دادند. در حالی که تحت تأثیر این تیمار مقدار tss در ارقام ترکمنستان 4 و 6 کاهش و در ارقام ترکمنستان 3 و 6 مقدار ta افزایش یافت هر چند که اختلاف معنی داری با شاهد نداشتند. در صفات حبه ارقام رطبی و ترکمنستان 3 و 7 بهترین پاسخ را به تیمار محلول پاشی بور و روی داشتند، هر چند که در ارقام ترکمنستان 3 و 7 تحت تأثیر این تیمار طول حبه به طور معنی داری کاهش یافت. صفات خوشه و عملکرد بوته در اکثر ارقام به طور معنی دار تحت تأثیر محلول پاشی بور و روی افزایش یافتند. هم چنین صفات خوشه و عملکرد بوته و بعد از آن صفات حبه بیشترین تأثیر پذیری مثبت را از تیمار محلول پاشی برگی بور و روی داشته اند. بنابر نتایج حاصله، بیشتر صفات مورد مطالعه در ارقام ترکمنستان 3 و 7 و رطبی زرقان نسبت به سایر ارقام به طور معنی دار تحت تأثیر محلول پاشی برگی بور و روی افزایش معنی دار یافتند.