بررسی اثرات اجتماعی ـ اقتصادی فرودگاه مشهد بر محدوده پیرامون

مسائل و چالشهای ناشی از تلفیق و ترکیب عملکرد شماری از کاربری ها در بافت فضای شهری، مسائل پیچیده ای هستند. در این زمینه می توان به کاربری هایی از جمله فرودگاه ها اشاره داشت که اثرات ژرفی بر کاربری ها و فعالیت های پیرامون خود دارد. بدون شک مکان گزینی و توسعه فرودگاه ها می تواند تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، بصری و غیره بر محدوده پیرامون داشته باشد که این توسعه و گسترش بدون برنامه در مغایرت با اصول توسعه پایدار شهری می باشد. در این مطالعه فرودگاه مشهد بعنوان یک منبع آلودگی صوتی و آثار مسیر تردد هواپیماها بر محدوده مسکونی پیرامون مورد بررسی قرار گرفت. هدف از پژوهش تعیین میزان تأثیرگذاری آلودگی صوتی تردد هواپیماها بر ساکنین محدوده مورد مطالعه است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی از نظر روش شناسی جزء تحقیقات همبستگی یا همخوانی می باشد. با توجه به نقشه محدوده خطوط هوایی فرودگاه و مشاهده میدانی محدوده مورد مطالعه انتخاب شد. محدوده مورد نظر به لحاظ تأثیر مستقیم و نزدیکی به مسیر تردد هواپیماها به سه منطقه تقسیم گردید. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از 382 پرسشنامه استفاده و در ادامه با نرم افزار spss وeviews 7 اطلاعات جمع آوری شده مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که:اختلال در خواب، حالت عصبی، استرس و بیماری روحی و تداخل در گفتار از عواملی هستند که صرف نظر از اولویت بندی متفاوتشان در سه منطقه از بیشترین میزان تأثیرپذیری از آلودگی صدای هواپیماها برخوردار هستند.آلودگی صوتی فرودگاه مشهد بر قیمت املاک مناطق تأثیر منفی دارد. مدل برآورد تابع قیمت هدانیک نشان می دهد که از بین متغیرهای مربوط به عوامل فیزیکی، محیطی و همسایگی، متغیر فاصله تا فرودگاه دارای رابطه معنا داری با قیمت واحدهای مسکونی محدوده مورد مطالعه دارد. یعنی با یک درصد افزایش فاصله ملک مسکونی با فرودگاه، قیمت واحد مسکونی 0.64 درصد افزایش می یابد. با توجه به نتایج برآورد تابع قیمت هدانیک می توان استنباط کرد که، متغیر وابسته قیمت هر متر مربع واحد مسکونی با متغیر مستقل قرارگیری در مسیر پرواز رابطه معناداری دارد ولی ضریب تأثیر گذاری آن بسیار ناچیز است که می توان از آن چشم پوشی کرد و همچنین متغیر فاصله تا فرودگاه نشانگر آن است که هر چه از فرودگاه دور شویم بر ارزش املاک مسکونی افزوده می شود. بنابراین الگوی حاکم بر قیمت زمین و مسکن در پیرامون فرودگاه به شکل نواری نمی باشد.