نقش و جایگاه موقعیت جغرافیایی در امنیت ملی کشورها (نمونه موردی: ایران)

موقعیت جغرافیایی که شامل موقعیت های ثابت و نسبی می گردند همواره بر قدرت ملی کشورها و به تبع آن در امنیت ملی هر کشور تاثیرات فراوانی از خود نشان داده و سبب تحولات گسترده¬ای در کشورها خواهد شد. کشور ایران نیز به عنوان یک قدرت منطقه ای با واقع شدن در یک موقعیت بسیار حساس به لحاظ ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی هموراه یکی از پر چالش ترین موقعیت های جغرافیایی را در طول تاریخ داشته است. بر اساس مطالعات نگارنده موقعیت جغرافیایی ایران به گونه ای است که در زمان¬هایی که کشور قدرت داشته است باعث افزایش منزلت ژئوپلیتیکی آن گردیده و در مواقعی که حکومت سیاسی ضعیف بوده کشورهای سلطه گر بر آن تسلط پیدا کرده و از آن سوء استفاده های گوناگونی کرده اند. در نتیجه با توجه این مطلب می توان گفت موقعیت جغرافیایی به شکل مستقیم سبب افزایش یا کاهش امنیت ملی نیز می گردد. اگر حکومت توانایی استفاده از موقعیت ویژه خود را داشته باشد این مزیت نسبی تبدیل به قوت خواهد شد و بر امنیت ملی کشور می افزاید اما اگر حکومت نتواند از موقعیت طبیعی و استراتژیکی خود بهره ببرد دیگر کشورها این موقعیت را از دست نداده و قدرت¬های فرامنطقه ای از آن به نفع خود استفاده می¬کنند و سبب کاهش امنیت ملی خواهد شد.