تحلیل توزیع فضایی سرطان معده در استان اصفهان

نگرانی ناشی از برخی بیماری¬های خطرناک نظیر سرطان و علل بروز آن مواردی هستند که همواره نظر محققین را به خود جلب نموده اند. از جمله این عوامل فاکتورهای زیست محیطی هستند. سرطان معده از جمله سرطان¬های شایع در ایران و جهان می¬باشدکه تنوع قابل توجهی در بروز آن در مناطق مختلف وجود دارد که از دلایل این تنوع در پراکندگی، آلودگی های آب و خاک در این مناطق می¬باشد. هدف از این پژوهش تعیین توزیع فضایی سرطان معده در استان اصفهان به منظور شناسایی کانون¬های شیوع بیماری، عوامل جغرافیایی و زمین شناسی موثر بر آن، تجزیه و تحلیل آماری بیماران به تفکیک سن و جنس در استان با استفاده از نرم افزار arc gis ، spss، excel، می¬باشد. نتایج بررسی نشان داد که کانون¬های اصلی شیوع سرطان معده در استان براساس شاخص asr شهرستان¬های فریدون شهر 54/55 = asr ، سمیرم 76/54 = asr، فریدن 21/44 = asr می¬باشد،شیوع این بیماری در گروه سنی بالای 75 سال و مردان بیشتر می-باشد. همچنین بررسی و مطالعات در زمینه علل و عوامل محیطی موثر بر شیوع این بیماری در کانون های پر خطر نشان می¬دهد که میزان نیترات آب آشامیدنی در این مناطق بالاست، میزان همبستگی بین نیترات آب آشامیدنی و شاخص asr سرطان معده در طول دوره آماری (1388-1384) 42% = r، 05/0 < p نشان می¬دهد. یکی دیگر از دلایل موثر برشیوع این بیماری کمبود روی در خاک می¬باشد، جنس خاک کانون¬های اصلی شیوع سرطان معده در استان اصفهان آهکی بوده و جذب عنصر روی توسط گیاهان در این نوع خاک ها ضعیف بوده، بنابراین میزان دریافتی روی از طریق محصولات کشاورزی نیز کافی نمی¬باشد و می¬تواند موجب کمبود روی در خون ساکنان این مناطق شود، مطالعات محققین نشان می¬دهد که بین کمبود این عنصر و شیوع سرطان معده رابطه وجود دارد. میزان جذب مس و مولیبدن به وسیله گیاهان در خاک های آهکی به دلیل قلیایی بودن در حد مجاز تعیین شده برای سلامتی انسان است. توزیع فضایی کانسارهای سرب ، روی، مس(مولیبدن) و کروم استان نشان می¬دهد پراکندگی کانسارهای مورد بررسی با کانون های اصلی شیوع سرطان معده مطابقت ندارد.