بررسی تأثیر تضاد نقش بر نوع تعامل مادر و کودک میان زنان شاغل شهر کرمان

با وجود ساختار اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران که کشوری درحال توسعه و در حال گذار می¬باشد نوعی عدم توازن بین ساختار عینی کلان و نظام فرهنگی، ارزش ها و هنجارها وجود دارد. به طوری که با بالا رفتن روزافزون نرخ اشتغال زنان شاغل طی چند دهه اخیر، همچنان ساختار تفکیک نقش¬های جنسیتی وجود دارد و زن امروزی در طیف وسیعی از نقش های غالباً متعارض گرفتار شده است که البته این امر می¬تواند در نهاد خانواده به عنوان یک نهاد بنیادین در شکل¬گیری شخصیت کودک اثرگذار باشد. اما در شرایطی که مادران شاغل در این نوع از تعارض شغلی و خانوادگی گرفتار آیند، عملاً انجام این¬گونه کارها برای آنان نه تنها مقدور نبوده بلکه تأثیر بسزایی در تقلیل سلامت جسمی و روحی آنان، اعضای خانواده و بالاخص فرزندانشان خواهد داشت. به همین دلیل سلامت مادر در تعامل مفید و سازنده با کودک نقش اساسی دارد زیرا کیفیت مطلوب این تعامل مستلزم کنش¬ورزی سالم جسمانی و روانی مادر است و بالعکس. به این منظور، 330 مادر شاغل با روش نمونه¬گیری تصادفی طبقه¬بندیِ شده در ادارت دولتی و اجرایی شهر کرمان در سال 1392 انتخاب شده است. جهت سنجش متغیرهای پژوهش از پرسش¬نامه¬ی شیوه¬های فرزندپروری (رابینسون و همکاران، 1995) و پرسش نامه¬ی خودساخته¬ی تعارض کار- خانواده استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده¬ها نیز از طریق آزمون¬های آماری، رگرسیون خطی و تحلیل مسیر صورت گرفته است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که تعارض کار با خانواده زنان بیش از تعارض خانواده با کار شان بود.علاوه بر این تأثیر تعارض شغلی و خانوادگی بر شیوه¬ی تعاملی مقتدرانه¬ی مادران منفی و بر روی شیوه¬های استبدادی و سهل¬گیرانه مثبت و مستقیم ارزیابی شد. بر این اساس یافته¬های پژوهش نشان دهنده¬ی این مهم بود که میزان تعارضی که مادر شاغل در محیط خانوادگی و شغلی تجربه می¬کند به صورت مستقیم بر نوع تعاملی که وی با فرزندانش دارد تأثیر می¬گذارد.