بررسی اثرات تراتوژنیک داروی زولپیدم بر تکوین شبکیه جنین موش صحرایی بر اساس مطالعات آناتومیکی و هیستولوژیکی

مقدمه : زولپیدم یک داروی خواب آور جدید با تاثیر آگونیستی بر روی گیرنده گاباa در سیستم عصبی مرکزی می¬باشد. خانم های باردار ممکن است زولپیدم را در طی بارداری مصرف کنند. در برخی از گزارش های آماری تعدادی از آثار تراتوژنیک این دارو گزارش شده است. هدف این مطالعه بررسی تاثیرات آناتومیکی و هیستولوژیکی زولپیدم بر روی شبکیه جنین موش صحرایی است. مواد و روش¬ها : موش¬های صحرایی ماده¬ی باردار به صورت تصادفی در 4 گروه قرار می¬گیرند:1.گروه کنترل با تزریق درون صفاقی سرم فیزیولوژیک، 2.گروه درمان شده با زولپیدم (5mg/kg به صورت درون صفاقی)، 3.گروه درمان شده با زولپیدم ( 10mg/kgبه صورت درون صفاقی)، 4.گروه درمان شده با زولپیدم (20mg/kg به صورت درون صفاقی) . سرم فیزیولوژیک و زولپیدم به صورت درون صفاقی از روز صفر بارداری به صورت متوالی به مدت 10 روز تزریق شدند. در روز هجدهم بارداری، جنین¬ها از رحم مادر خارج شدند و پس از اندازه¬گیری صفات آناتومیکی در داخل فیکساتور فرمالین قرار گرفتند. پس از فیکس شدن و انجام سایر مراحل بافت¬شناسی مطالعات هیستولوژیکی روی جنین¬ها صورت گرفت. نتایج : طی مطالعات آناتومیکی در گروه¬های آزمون کاهش وزن و کاهش اندازه¬ی قد نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (*p<0.05 و p<0.01**). در مطالعات هیستولوژیکی افزایش میانگین ضخامت لایه¬های شبکیه در گروه¬های آزمون نسبت به گروه کنترل مشاهده شد ( ***p<0.001 ). بحث و نتیجه¬گیری : داروی زولپیدم مصرف شده توسط مادران باردار از جفت عبور می¬کند. این دارو با اثرات آگونیستی خود باعث افزایش عملکرد گیرنده¬ی گابا a می¬شود. از آنجائیکه این گیرنده در دوران جنینی باعث دپلاریزاسیون سلول¬ها و افزایش تقسیمات سلولی می¬شود ممکن است که افزایش عملکرد آن در سلول¬های شبکیه باعث تقسیمات بیشتر شده باشد و ممکن است علت افزایش ضخامت لایه¬های شبکیه گروه¬های دارویی نسبت به کنترل، همین افزایش عملکرد عمل دپلاریزه کننده¬ی گیرنده گابا a در حضور دارو باشد.