تحلیل محتوایی غزلیات حزین لاهیجی

پایان نامه
چکیده

شعر فارسی به عنوان جایگاه اندیشه های ایرانیان ،همواره مسیر تغییر و تحول پیموده و برای تأثیر گذاری بهتر،در طول زمان به قوالب و اشکال گوناگون در آمده است .از میان قالب های شعر فارسی، غزل رشد و نمو بیشتری داشته وشاعر از آن برای بیان موضوعات گوناگون بهره گرفته است.در زمان سبک هندی هم شعرای بسیاری در عرصه ی غزل سرایی فعالیت کرده اند،که یکی از آنها شیخ محمّد علی حزین لاهیجی است. حزین در خاندانی زاهد و عالم دیده به جهان گشود،او از کودکی در شهر اصفهان به یادگیری علوم مختلف پرداخت و برای بیان بهتر تفکراتش شعر سرود. حزین مدت زیادی از عمر خویش را برای آموزش و آموختن در سفر گذراند و در پایان عمر به خاطر دفاع از ایران مجبور شد،به هندوستان برود اما در آنجا با مشکلات دیگری مواجه شد وبه سختی زندگی کرد تا اینکه عمرش در بَنارس پایان یافت.با وجود اینکه حزین در بسیاری از علوم تبحر داشت، امروزه بیشتربه عنوان شاعر شناخته می شود،دیوان اشعار او شامل قالب های مختلف شعری است ولی غزلیاتش ارزش ویژه ای دارد زیرا تمامی اندیشه هایش را در بر می گیرد.غزلیات حزین در اصل شامل موضوعات توحیدی،مذهبی، عرفانی، تعلیمی و عاشقانه است اما در کنار اینها مباحث دیگری نظیر خودستایی وشکوائیه نیز در غزل او به چشم می خورد که این تنوع موضوعات ذهن باز و توانایی بالای حزین را در شاعری نشان می دهد. شایان ذکر است که برای انجام این تحقیق از غزلیات موجود در دیوان حزین به تصحیح ذبیح الله صاحبکاراستفاده شد.

منابع مشابه

بازخوانی چند نامه از حزین لاهیجی

محمدعلی حزین لاهیجی، عالم جامع الاطراف و شاعر توانای سده ی دوازدهم ایران طی سال های 1146 تا 1180 در هند به سر برد. او که حدود چهل و سه سال از زندگی خود را در ایران سپری کرد، در نوشته ای ارزشمند و البتّه فاقد نام به وسیله ی خودش، به شرح رویدادهای زندگی، سفرها، مطالعات و معرّفی اساتید خود پرداخته است. این اثر که به وسیله ی دیگران، تذکره ی الاحوال، سفرنامه ی حزین، سوانح عمری و... نامیده شده است، منب...

متن کامل

تأثیر موسیقی شعر حافظ بر غزلیات حزین لاهیجی

در این پژوهش، تلاش شده تا با بیان مشترکاتی در موسیقی بیرونی و درونی غزل های حافظ و حزین، اثبات شود که حزین در سرودن غزل هایش، از خواجه شیراز الهام گرفته و از او تبعیت کرده است. بدین منظور، مشابهت های ظاهری غزل های هر دو شاعر بررسی شده است. البتّه در این قسمت، غزل هایی انتخاب گردیده است که حزین در آنها به استقبال غزل های حافظ رفته و آنها را بر وزن و قافیه و ردیف غزل های او سروده است. در ادامه، تض...

حزین لاهیجی در هند

درباره محمدعلی حزین لاهیجی و آثارش پژوهش هایی صورت گرفته است. اما، هنوز جای تحقیق دربارۀ زوایای ناشناختۀ حیات وی وجود دارد. در مقاله حاضر به مسایلی چون چگونگی اوضاع زمانه او، وضع اجتماعی و اقتصادیش، تأثیر آن بر زندگانی و مهاجرتش، و نیز افکارش درباره هند (1180- 1146 ق) پرداخته شده است. یافته های اساسی این تحقیق که به روش تاریخی صورت گرفته است، مدلل می دارد که حزین از چهره های فرهنگی عصر خود بوده...

متن کامل

استقبال و معارضة حزین لاهیجی در قصاید

حزین لاهیجی از شاعران و علمای برجستة سدة دوازدهم هجری است که بیشتر ایّام خود را در هند گذرانیده است. وی تقریباً به همه موضوعات علمی عصر خود تسلّط داشته و دربارة آنها دست به نگارش زده است. وی با اینکه شاعری را به عنوان هنر اول خود محسوب نمی‌کند و مقام علمی او فراتر از شاعری او است، صاحب اشعار فراوانی در قالب‌های گوناگون: غزل؛ قصیده؛ قطعه؛ ترکیب‌بند؛ رباعی و مثنوی است. برجستگی و امتیاز وی در زمینة ش...

متن کامل

جلوه‌های معنایی نماد «خضر» در اشعار حزین لاهیجی

حزین لاهیجی، شاعر برجستة سبک هندی، از شعر برای بیان احساسات و باورهای صوفیانة خود بهره برده است. از شگردهای این شاعر عرفان‌مشرب، ابراز عواطف ناب عارفانه به پشتوانة شخصیت‌های صوفی‌مسلک بوده است که در تبیین جهان‌بینی او اهمیّت بسزایی دارد. از بن‌مایه‌های نمادین شعر لاهیجی در این حوزه، می‌توان به «خضر» اشاره کرد که به‌سبب برخورداری از ویژگی انعطاف معنایی یا تأویل‌پذیری مفهومی، کارکردهای متنوع و گاه...

متن کامل

بررسی ارسال المثل و تمثیل در دیوان اشعار حزین لاهیجی

از مواردی که سبب زیبایی هرچه بیشتر کلام می‌شود، کاربرد شگردهای مختلف ادبی است. از جملة این شگردها می‌توان به مبحث تمثیل و ارسال‌المثل اشاره کرد. تمثیل و ارسال‌المثل به ‌عنوان یک رکن اساسی در سبک هندی کاربرد دارند و این دو صنعت ادبی به‌ سبب استفادة زیاد به‌صورت ویژگی سبکی در آمده‌اند. حزین لاهیجی، شاعر متأخّر سبک هندی در اشعار خویش کوشیده است تا با استفاده از عناصر بیانی و بویژه ارسال‌المثل و تمث...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023