مطالعه و بررسی تأثیر پرتو دهی گاما بر زمان ماندگاری سیب درختی

با بکار گیری فن¬آوری¬های نوین و در رأس آنها فن¬آوری هسته¬ای می¬توان با استفاده بهینه از منابع موجود، مسیر تأمین امنیت غذایی را برای جامعه امروز و نسل¬های آینده هموار کرد و کشور را در زمینه تولید محصولات کشاورزی به ویژه محصولات استراتژیک به خودکفایی رساند. در این تحقیق، سه رقم سیب درختی سه رقم سیب درختی رد دلیشز، گلدن دلیشز و گرانی اسمیت دزهای شاهد، 250، 500، 750 و 1000 گری به وسیله اشعه گاما (کبالت 60) پرتودهی گردید. سپس برای مدت زمان های صفر، 60،120 و 180 روز در دو شرایط متفاوت انبارمانی که عبارت بود از شرایط انبار با دمای 2±15 درجه سانتی گراد با رطوبت نسبی %80 و شرایط یخچالی با دمای 1±3 درجه سانتی گراد با رطوبت نسبی %90 نگهداری شدند. در هر دو ماه نمونه ها از نظر کل میکروب¬ها و قارچ¬ها، درصد کاهش وزن و سفتی بررسی و با نمونه های شاهد (پرتو ندیده) مقایسه شدند. همچنین منحنی¬های مربوط به آهنگ دز و پروفایل¬های مقطعی آن در گاماسل 220، برای سه محیط هوا، سیب و آب با استفاده از کد mcnp شبیه¬سازی و محاسبه شد. نتایج حاصل از این بررسی ها نشان می¬دهند که شرایط مناسب از نظر کنترل میکروبی در مدت انبارمانی شش ماه جهت تثبیت کیفیت ارقام سیب میزان دز 750 گری دز بهینه و مناسب در دمای یخچالی، می باشد. برای هر سه رقم با افزایش دز و زمان نگهداری، درصد کاهش وزن و سفتی در در دو محیط نگهداری کاهش یافت. نتایج حاصل از شبیه¬سازی نشان داد که ناپایداری آهنگ دز مصرفی برای میوه سیب همانند آب و کمتر از هواست. آهنگ دز مرکزی سیب و هوا در حدود 85/2 و 35/3 گری بر ثانیه بدست آمد که بیش از مقدار ارائه شده توسط دستگاه گاما سل است، 05/3 گری بر ثانیه. سپس، برای یک واحد واقعی، ترتیب مختلفی از سیب در حضور هوا در نظر گرفته شده است. وابسته به موقعیت نمونه در گاماسل، مقدار دز در موقعیت مرکزی گاماسل در حدود 4 گری بر ثانیه مشاهده شد. همچنین مقدار دز جذب شده توسط سیب نسبت به هوا به مقدار 20 % کمتر است و تفاوت دز دریافت شده توسط یک سیب که در نزدیک جداره گاما سل قرار داده شده است نسبت به حالتی که سیب در مرکز آن قرار داده شود تقریباً 16 درصد بیشتر است. با توجه به نتایج بدست آمده، پرتودهی در ترکیب با ذخیره¬سازی در محیط یخچالی روشی مناسب برای سیب در طی شش ماه نگهداری پیشنهاد می¬شود.