بررسی و تحلیل پرده نقالی های مذهبی مکتب قهوه خانه در ایران (از دوره صفویه تاکنون)

وقتی هنری در کوی و برزن و در چهار¬دیواری فضای قهوه¬خانه¬ها و با شور و عشق هنرمندانی بی¬ادعا شکل می گیرد، حکایتش سزاوار قلم فرسایی است. چراکه روایت این هنر روایت مهر و یکرنگی است. صحبت از هنری مظلوم است تا مگر غبار از ارزشهای خاک گرفته و پنهان این هنر مردمی برداریم. نقاش خیالی نگار ایرانی جز به رضایت خلق و خالق به چیز دیگری نمی اندیشد و زندگی فقیرانه و ساده و بی تکلف او گواه این مدعاست. این نوع نقاشی که در دوران صفویه در کنار هنرنمایی پرده¬خوان¬ها ظاهر شد در دوره قاجار بوجود آمد و رفته رفته به اوج و شکوفایی رسید. این هنر برخاسته از اعتقادات مردم بوده است و مرشدان و نقالان روایتگر مضامین آن¬ها. پرده¬های نقاشی شده در قهوه¬خانه¬ها که محل تجمع مردم بود، عرضه می¬شدند و قهوه¬چیان و مردم از آن استقبال و حمایت می¬کردند. همین عامل سبب شد نام نقاشی قهوه¬خانه¬ای بر آن نهند و این نقاشی به مثابه پدیده¬ای عامیانه شکل گرفت. این هنر با حفظ ارزش¬ها و هویت ایرانی، نمایی از اعتقادات و فرهنگ جامعه ایرانی را به نمایش گذاشته است. این تحقیق با هدف بررسی جایگاه این هنر در سیر تاریخی نقاشی ایران انجام خواهد شد. تجزیه و تحلیل ساختاری و تحقیق و تفحص پیرامون این موضوع بسیار محجور مانده است. در این پژوهش سعی گردیده که ضمن پرداختن به تاریخچه نقاشی قهوه¬خانه¬ای و معرفی تعدادی از اساتید این مکتب، تعدادی از آثار پرده نقالی مذهبی با محوریت موضوع واقعه کربلا، به صورت توصیفی – تحلیلی با روش کتابخانه ای مورد بررسی قرار گیرند. سعی بر این خواهد بود تا با بهره¬گیری از تمام پژوهش¬ها، تحقیقات و مشاهدات انجام شده در معرفی هر چه بهتر این آثار در فرهنگ ایرانی،گامی هر چند کوچک برداشته شود.