تحلیل آماری سرعت های باد و تاثیر آن بر نیاز آبی گیاه مرجع در تبریز

از بین روش های تجربی متعدد ارائه شده برای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع، در سال 1990 از سوی کمسیون بین المللی آبیاری و زهکشی (icid) و سازمان خوار و بار جهانی (fao) روش فائو پنمن- مونتیث به عنوان روش استاندارد برای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع پیشنهاد شده است. عوامل بسیار زیادی در تعیین تبخیر و تعرق دخیل هستند که از جمله این موارد می توان به سرعت باد اشاره نمود. با افزایش سرعت باد، میزان تبخیر و تعرق و به تبع آن، نیاز آبی گیاه افزایش می یابد. در بیشتر مدل های برآورد نیاز آبی، سرعت متوسط باد برای تخمین تبخیروتعرق مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به این که باد یک عامل احتمالاتی است و روند تغییرات نیازآبی با تغییرات باد خطی نمی باشد، استفاده از مقادیر متوسط، از دقت و اطمینان کافی برخوردار نمی-باشد. دراین تحقیق به منظور بررسی اثر باد، ابتدا تحلیل آماری- احتمالاتی سرعت باد با استفاده از توزیع های احتمالاتی رایج انجام گرفت. سپس بهترین مدل پیش بینی باد شناسایی شد و در نهایت با استفاده از مقادیر حاصل شده از تحلیل های آماری- احتمالاتی و کاربرد معادله فائو پنمن- مونتیث، نیاز آبی گیاه محاسبه گردید و اثر سرعت باد با احتمالات مختلف، روی مقادیر آب مورد نیاز مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از رابطه پنمن مونتیث فائو نشان داد، استفاده از مقادیر حاصل از سطوح احتمالات وقوع مختلف برای سرعت باد برای تعیین میزان تبخیر و تعرق، تاثیر بسیار اندکی در مقادیر تبخیر و تعرق به دست آمده داشت به گونه ای که بیشترین اختلاف میزان تبخیر و تعرق بین سطوح احتمالات وقوع 50% و 65% برای سرعت باد، به اندازه 187/0 میلی متر معادل 74/2 درصد در ده روز بیست و چهارم از سال میلادی (دهه سوم ماه آگوست همزمان با دهه اول شهریور ماه) به دست آمد (با مقدار میانگین 08/0 معادل 5/2 درصد) و برای سطوح احتمالات وقوع 50% و 80% ، اختلافی به اندازه 403/0 معادل 89/5 درصد در میزان تبخیر و تعرق مربوط به همان دهه از سال میلادی وجود داشت (با مقدار میانگین 18/0 معادل 4/5 درصد). در این تحقیق از اطلاعات ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک تبریز واقع در فرودگاه تبریز در طول جغرافیایی 46 درجه و 17 دقیقه شرقی و عرض 38 درجه و 41 دقیقه شمالی با ارتفاع 1361 متر از سطح دریا و در شمال غرب ایران استفاده شده است.