اثر استفاده از سوپرجاذب کلوفونی در ویژگی های کشت سیب زمینی، فلفل سبز و ریحان، محیط کشت و آب زه کشی

یکی از روش های صرفه جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی، استفاده از نانو جاذب ها می باشد که به سوپرجاذب یا هیدروژل معروف هستند. سوپرجاذب ها پلیمرهای آبدوستی هستند که هم آب جذب نموده و هم مقادیر زیادی املاح را نگه می دارند. در این پژوهش اثر یک سوپرجاذب با هسته ی جذب کننده ی رطوبت پتاسیمی که به نام تجاری کلوفونی معروف است را در کشت سه گیاه ریحان، فلفل سبز (قلمی) و سیب زمینی (رقم مارفونا) مورد بررسی قرار داده و در این رابطه علاوه بر گیاه، خاک و زه¬آب خروجی از محیط کشت نیز بررسی شد. تحقیق حاضر بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجراشد. تیمارهای آزمایش شامل سه نوع گیاه(سیب زمینی، ریحان و فلفل سبز) و پنج سطح سوپرجاذب (0، 2، 4، 6 و 8 گرم در گلدان) بود. کشت در گلدان و در شرایط گلخانه ای و به مدت هشت ماه (در سال های 1392 و 1393) انجام گرفت. تحلیل آماری داده ها، بر اساس آزمون دانکن و در سطح معنی¬داری 5 درصد انجام شد. گلدان های از نوع پلاستیکی و با قطر دهانه ی 30 سانتیمتر و ارتفاع 30 سانتیمتر بودند که در درون آنها سوپرجاذب و خاک بطور توأم بر روی یک لایه فیلتر سنگی ریخته شده بودند. پس از کشت غده¬ی سیب زمینی و نشاهای چهار برگی ریحان و فلفل سبز قلمی آبیاری گلدان ها با آب معمولی انجام گرفت و زه¬آب خروجی از آن¬ها در سه مرحله ی ابتدا، اواسط و انتهای دوره ی رشد گیاهان جمع¬آوری گردید. علاوه بر عناصر سنگین، سدیم و پتاسیم نمونه های گیاهی، خاک تحت کشت و زه¬آب های خروجی اندازه¬گیری شد. همچنین مقادیر ecو ph خاک و زه¬آب بررسی شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان سوپرجاذب باعث افزایش غیرمعنی¬دار عملکرد سیب زمینی و نیز کاهش غیرمعنی¬دار آن در ریحان و فلفل می¬شود. آنالیز آماری داده-های فلزات سنگین و عناصر سدیم و پتاسیم بیانگر آن است که با افزایش میزان سوپرجاذب در خاک، مقادیر منگنز و نیکل در غده ی سیب زمینی (فاقد پوست) و میوه¬ی فلفل سبز به ترتیب کاهش و افزایش داشته اند (در سطح 5 درصد). افزایش سوپرجاذب، باعث افزایش پتاسیم خاک شده است که در خاک ریحان معنی¬دار بوده است (در سطح 1 درصد). همچنین افزایش سوپرجاذب باعث کاهش معنی¬دار سدیم در خاک تحت کشت گیاه ریحان می¬شود (در سطح 5 درصد). استفاده از سوپرجاذب باعث کاهش میزان مس (در سطح 1 درصد) و افزایش مقدار آهن (در سطح 5 درصد) در زه¬آب خروجی از محیط کشت سیب زمینی در اغلب تیمارها شد، همچنین کاربرد آن باعث کاهش میزان روی (در سطح 5 درصد) و افزایش مقدار کادمیم (در سطح 5 درصد) در زه¬آب خروجی از محیط کشت فلفل سبز گردید. در زه¬آب خروجی از محیط کشت ریحان نیز مقدار نیکل در برخی تیمارها کاهش داشته است.