بررسی مبانی تربیت اخلاقی در کودکان و تحلیل محتوای فیلم های تلویزیونی کودکان در محدوده سال های 90-80 از منظر مولفه های تربیت اخلاقی

هدف پژوهش بررسی مبانی تربیت اخلاقی در کودکان و تحلیل محتوای فیلم های تلویزیونی کودکان در محدوده سال های 90-80 از منظر روش ها و مولفه های تربیت اخلاقی است و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. تربیت اخلاقی عبارت است از استفاده از اصول و روشهای تربیتی در جهت فراهم سازی زمینه برای شناخت و ایجاد صفات اخلاقی در فراگیران، به نحوی که آنها در شرایط و موقعیت های متفاوت، افعال اخلاقی را انجام می دهند. یکی از روش های جدیدی که از آن می توان برای درونی کردن تربیت اخلاقی بهره گرفت رسانه هایی نظیر سینما و تلویزیون است. این رسانه ها امروز خواسته یا ناخواسته بخش بزرگی از زندگی مردم و به خصوص کودکان را به خود اختصاص داده اند؛ از این رو می توانند به عنوان ابزار نیرومندی در اختیار مربیان و دست اندرکار تربیت و تربیت اخلاقی کودکان باشند تا از طریق تهیه فیلم ها و برنامه هایی که به مباحث اخلاقی و ارزشی اشاره دارند به پرورش و تربیت اخلاقی و رشد و تعالی آنها کمک کند. با توجه به اهمیت رسانه ها بر جامعه در این پژوهش محتوای فیلم های تلویزیونی کودکان در محدوده سال های 90-80 مورد بررسی قرار گرفته است. این فیلم ها که از تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوده در سه گروه فیلم های بلند، کوتاه و پویانمایی طبقه بندی شده بودند. از هر گروه چهار فیلم مشاهده و مورد بررسی قرار گرفتند. حین مشاهده هر فیلم جدولی که شامل 11 مقوله اصلی و 40 مقوله فرعی بود برای هر فیلم به تفکیک تکمیل شد. بدین ترتیب که فراوانی هریک از مقوله های ثبت شد. سپس با استفاده از روشها و نرم افزارهای آماری نتایج مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در کل فیلم های بلند بررسی شده مولفه های فرعی رعایت مدارا و تساهل با کودک، ورود به اجتماعی بزرگ تر از خانواده، همفکری و مشورت گروهی، استفاده از روش های صحیح تربیتی از مولفه های اصلی کم کردن اقتدار بزرگسالان، انجام بازی های گروهی و ایجاد زمینه سالم بیشترین فراوانی را دارا هستند. هم چنین در کل فیلم های کوتاه بررسی شده مولفه فرعی توجه به سخنان کودکان جزء بیشترین فراوانی می باشد. در نهایت در کل فیلم های پویا نمایی بررسی شده مولفه های فرعی استفاده از روش های تربیتی اخلاقی و استفاده از روش های صحیح تربیتی از زیر مجموعه مولفه های اصلی ساخت قواعد و تصمیمات اخلاقی و ایجاد زمینه سالم به عنوان مولفه با بیشترین فراوانی شناخته شده اند.از مجموع نتایج به دست آمده نتیجه می شود که فیلم های بلند و پویانمایی دامنه بیشتری از مولفه ها را به لحاظ اهمیت در بردارند، در حالی که فیلم های کوتاه محدود تر بوده هم چنین براساس نتایج به دست آمده بین فیلم های کوتاه و پویانمایی وجه اشتراکی وجود داشته در حالی که فیلم های بلند مستقل بوده اند.