تأثیر تفکر شیعی بر فالنامه های مصور دوره ی اول صفوی

پایان نامه
چکیده

صفویان با استفاده از فرصت های تاریخی توانستند حکومت مقتدر و یکپارچه ای تشکیل دهند که یکی از مهم-ترین ارکان آن اعلام تشیع به عنوان مذهب رسمی در ایران بود، این مهم بر همه ی ارکان زندگی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و هنری ایرانیان تأثیر نهاد و در پیوند با زیبایی شناسی هنر ایرانی، گاه به عنوان بستر ارزیابی اثر هنری قرار گرفته، کارکرد آن را تداوم بخشید و شکلی از هنر با محتوای هنر شیعی را تثبیت کرد. این دوران مقارن بود با رونق گرفتن هنر عامیانه پیروان تشیع در ایران، لذا عقاید و عناصر شیعی هرچه بیشتر تقویت شدند و مصداق هایی از آنها در آثار هنری، نگاره ها و علی الخصوص فالنامه های مصور این دوره ظهور یافت. این رساله به بررسی تأثیر تفکر شیعی بر فالنامه ها ی مصور دوره ی اول صفوی پرداخته که شامل نسخ: فالنامه تهماسبی(پراکنده) یک کپی از آن محفوظ در موزه توپقاپی استانبول و مجلدی در کتابخانه درسدن آلمان می باشد. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و هدف از آن شناسایی و معرفی عناصر تصویری و مضامین شیعی موجود در این آثار و بازشناسی این مضامین در دیگر نسخ این دوره می باشد. نتیجه ی حاصل از مطالعه و تحلیل نگاره های این آثار بیانگر محتوای شیعی این نسخ در راستای ترویج این تفکر در جامعه می باشد که در نهایت در پیوند با شکل گیری و تحول هنر عامیانه شیعی به ظهور نقاشی قهوه خانه ای منجر شد. تأثیر تشیع در عناصر شیعی و خاصه مضامین این فالنامه ها مشهود است و این آثار به لحاظ سبک شناختی و زیبایی شناسی پیرو سبک مکاتبی هستند که در آن خلق شده اند. کلید واژه: فالنامه، نگارگری، هنر شیعی، صفوی.

منابع مشابه

مضامین شیعی در نگاره های فالنامه شاه طهماسب در دوره صفوی

آگاهی از سرنوشت و آینده ی مبهم و همت گماشتن و نیز توجه به دانستن فرجام کارها، از خصوصیات روحی بشر و خواسته ی همیشگی او بوده و برای تحقق این خواسته، به وسایل مختلف و راه های گوناگون از جمله تفأل، تطیر و طالع بینی متوسل شده است. فالنامه اثری شاخص از ترکیب نگارگری در ایران صفوی و ترکیه عثمانی در قرون شانزدهم و اوایل قرن هفدهم می باشد. این کتاب پیشگویی، ترکیبی از تصاویر نادر به همراه متون علمی در ...

بررسی تاثیر آیین مناقب خوانی از اهل بیت(ع) بر کتاب آراییِ فالنامه تهماسبی

پس از رسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران در عهد صفوی، نگارگری با رویکرد تبیین عقاید شیعه، بیش از پیش در خدمت کتاب آرایی قرار گرفت. در اوایل حکومت شاه تهماسب در قزوین، فالنامه ای مصور گردید که بعدها به "فالنامه تهماسبی" مشهور شد. این فالنامه که پس از گرایش شاه تهماسب به مضامین مذهب تشیع و ترویج آن مصور شده، دارای رویکردی شیعی در حوزه متن، نگارگری و کاربرد است. هدف این پژوهش، مطالعه رابطه کتاب آرایی ...

متن کامل

تأثیر المیزان بر پژوهش های شیعی

 تأثیر المیزان بر پژوهشهاى دینى به ویژه پژوهشهاى شیعى - قرآنى مورد بررسى قرار گرفته است.  در کنار سایر ویژگى‌هاى بایسته تفسیر المیزان یکى از موفقیت‌هاى آن ورود به محافل فکرى، علمى و تأثیر گسترده آن بر پژوهشهاى دینى و حوزوى پس از خود است. از جمله مهم‌ترین این تأثیرها مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد: پایه‌گذارى شیوه تفسیر قرآن به قرآن، پى نهادن روش تفسیر موضوعى، درآمیختن عقل و نقل در فهم معرفت دی...

متن کامل

بررسی تحلیلی گفتمان شیعی در چند نگاره حضرت علی(ع) از دوره های ایلخانی تا صفوی

حضرت علی(ع) یکی از پر بسامدترین مضامین تصویرسازی در نگارگری ایران بوده است، با این همه شمایل حضرت در نسخه نگاره های دوره های مختلف، یکسان به تصویر در نیامده است. با توجه به اینکه حضرت علی(ع) با ویژگی ها و صفات پسندیده متعددی شناخته می شود و روایت های گوناگونی پیرامون زندگی و شخصیت آن بزرگوار، در اسلام به خصوص شیعه (اثنی عشری) مطرح شده، هدف اصلی این مقاله، بررسی شمایل نگاری حضرت علی(ع) در نگارگر...

متن کامل

فارس در دوره اول صفوی

فارس به دلیل قدمت، پهناوری و تاثیر گذاری در فرهنگ وتمدن ایرانی برای همه مورخان و نیز اندیشمندان جاذبه داشته است. هر مورخی که قصد داشته است به گونه ای به تاریخ ایران در دوره های قبل و بعد از اسلام بپردازد، ناگزیر از پرداختن به تار یخ فارس بوده است.در این رساله سعی شده است تا درحد امکان و با وجود قلت منابع اوضاع سیاسی، فرهنگی واجتما عی فارس در دوره اول حکومت صفوی مورد بررسی قرار گیرد. در این راست...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده هنر

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023