تاثیر دماهای مختلف بر پارامترهای جدول زندگی کنه تارتن دروغی ایرانی (cenopalpus irani dosse: tenuipalpidae) روی برگ سیب در شرایط آزمایشگاهی

این مطالعه به منظور تعیین اثر دماهای مختلف بر پارامترهای زیستی کنه تارتن دروغی ایرانی(cenopalpus irani dosse) انجام شد. در این تحقیق خصوصیات زیستی این کنه در دماهای 15، 20، 25، 30، 32، 5/33 و 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 50 درصد، دوره نوری 8: 16 ساعت (تاریکی: روشنایی) و روی برگ های سیب در 80 تکرار بررسی شد. در این بررسی تاثیر دما روی پارامترهای دموگرافیک (جدول زندگی، پارامترهای رشد جمعیت، پارامترهای تولیدمثلی و زادآوری) کنه c. irani تعیین شد. نتایج نشان داد که تاثیر دما بر طول مراحل نابالغ کاملا معنی دار است و طول دوره رشدی مراحل نابالغ این کنه با افزایش دما از 15 تا 5/33 درجه سلسیوس از 69/1 ± 55/83 روز تا 35/0 ± 30/17 روز در کنه ماده و از 51/1 ± 46/79 روز تا 34/0 ± 06/17 روز در کنه نر کاهش یافت، اما با افزایش دما از دمای 5/33 درجه سلسیوس تا 35 درجه سلسیوس طول دوره رشدی مراحل نابالغ اندکی افزایش یافت. برای کل مراحل نابالغ میزان ثابت گرمایی (k) در کنه ماده 41/418 روز-درجه و در کنه نر 16/408 روز-درجه بدست آمد همچنین میزان آستانه دمایی پایین برای کل مراحل نابالغ در کنه ماده 21/11 درجه سلسیوس و در کنه نر 06/11 درجه سلسیوس بدست آمد. با افزایش دما از 15 تا 5/33 درجه سلسیوس، طول دوره عمر افراد بالغ (adult longevity) کنه ماده به ترتیب از 28/4 ± 110 روز به 78/0 ± 05/30 روز، طول دوره تخم ریزی از 02/4 ± 3/87 به 71/0 ± 38/24 روز و کل طول عمر (life span) نیز به ترتیب از 98/4 ± 3/193 روز به 96/0 ± 38/47 روز کاهش یافت. حداقل و حداکثر نرخ خالص تولید مثل (r0) 10/0 ± 29/2 و 65/0 ± 65/18 ماده به ازای یک ماده به ترتیب در دمای 15 و 30 درجه سلسیوس، حداقل و حداکثر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) 0003/0 ± 0075/0 و 00093/0 ± 09/0 ماده به ازای یک ماده به ترتیب در دمای 15 و 30 درجه سلسیوس و حداقل و حداکثر میانگین مدت زمان یک نسل (t) 39/0 ± 99/24 و 62/2 ± 99/109 روز به ترتیب در دماهای 5/33 و 15 درجه سلسیوس بدست آمد. حداقل و حداکثر مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (dt) 079/0 ± 67/7 و 96/3 ± 65/91 روز به ترتیب در دماهای 30 و 15 درجه سلسیوس و حداقل و حداکثر نرخ متناهی افزایش جمعیت(?) 00033/0 ± 007/1 و 001/0 ± 095/1 به ترتیب در دماهای 15 و 30 درجه سلسیوس بود. نتایج بدست آمده در این پژوهش نشان دهنده تغییرات زیاد پارامترهای زیستی کنه c. irani در دماهای مختلف است و می تواند در کنترل این آفت مفید باشد.