اثرات سطح و منبع الیاف جیره بر مصرف خوراک آغازین، فراسنجه های شکمبه ای، عملکرد و رفتارهای تغذیه ای گوساله های شیرخوار هلشتاین

به منظور بررسی پاسخهای عملکرد، فراسنجه های شکمبه ای و رفتار گوساله های هلشتاین به سطح و منبع الیاف خوراک آغازین (تفاله چغندر و علوفه یونجه)، آزمایشی با استفاده از 52 رأس گوساله نر هلشتاین (با میانگین وزنی 5/0 ± 7/41 کیلوگرم) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: خوراک آغازین شاهد، خوراک آغازین حاوی 10 درصد تفاله چغندر پرک، خوراک آغازین حاوی 20 درصد تفاله چغندر پرک و خوراک آغازین حاوی 10 درصد علوفه یونجه. گوساله های تازه متولد شده پس از دریافت مقدار معینی آغوز، از 3 روزگی وارد طرح شدند و در 50 روزگی از شیر گرفته شدند. روش و مقدار ارائه شیر (روزانه 5 لیتر) برای همه تیمارها یکسان بود. مصرف خوراک و وزن کشی هر 10 روز یکبار ثبت می شد. ارزیابی های آماری نشان داد، مصرف خوراک آغازین، کل ماده خشک، متوسط افزایش وزن روزانه و وزن بدن در قبل و بعد از شیرگیری و در کل دوره برای گروه مصرف کننده 10 درصد تفاله چغندر پرک بیشترین بود (0/01>p). گوساله های تغذیه شده با جیره شاهد، بیشترین بازده غذایی را بعد از شیرگیری داشتند (0/05>p). دور سینه، عمق شکم، عرض هیپ، ارتفاع هیپ و طول بدن در پایان دوره آزمایشی در گروه تغذیه شده با 10 درصد تفاله چغندر پرک در خوراک آغازین بیشتر بود (0/05>p). در رابطه با رفتارشناسی، گوساله های مصرف کننده خوراک آغازین حاوی علوفه نشخوار، حالت خوابیده و رفتارهای غیر تغذیه ای بیشتری داشتند ( 0/01>p). قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، الیاف شوینده خنثی و اسیدی در گوساله های تغذیه شده با جیره شاهد از لحاظ عددی بیشتر بود اما گوارش پذیری پروتئین خام در خوراک آغازین حاوی علوفه بالاترین بود (0/05>p). گوساله های تغذیه شده با علوفه، ph شکمبه بالاتر، نیتروژن آمونیاکی و مقدار کل اسید های چرب فرار شکمبه کمتری در قبل و بعد شیرگیری داشتند (0/05>p). غلظت استات در گروه تغذیه شده با 10 درصد تفاله در قبل و بعد از شیرگیری بیشترین و میزان بوتیرات کمترین بود (0/05>p). نسبت استات به پروپیونات در تیمار شاهد کمترین میزان بود. نمره مدفوع در قبل و بعد شیرگیری و کل دوره در گروه های دریافت کننده تفاله چغندر کمتر بود (0/05>p). گروه دریافت کننده تیمار حاوی 10 درصد تفاله چغندر، در قبل و بعد از شیرگیری بیشترین میزان گلوکز و کمترین میزان بتا هیدروکسی بوتیریک اسید را در سرم خون داشتند (0/05>p). بیشترین میزان نیتروژن اوره ای خون نیز در گروه تغذیه شده با خوراک آغازین حاوی علوفه بود (0/05>p). به طور کلی با توجه به نتایج به دست آمده، حضور 10 درصد تفاله چغندقند پرک در خوراک آغازین باعث افزایش عملکرد و سلامت گوساله ها شد.