بررسی رویکردهای تعلیم و تربیت در دو عصر مشروطیت و پهلوی اول

هدف پژوهش حاضر بررسی رویکردهای تعلیم و تربیت در دو عصر مشروطیت و پهلوی اول است. روش پژوهش با توجه به ماهیت موضوع که مطالعه کیفی محسوب می شود، روش اسنادی - تحلیلی می باشد و مبتنی بر جمع آوری اسناد و مدارک تاریخی است و از لحاظ زمانی، تحقیق یک مقطع تاریخی را مورد بررسی قرار داده است. داده ها به روش فیش برداری از منابع و اسناد موجود جمع آوری گردیده است و به سوال ها پاسخ داده شده است. روایی ابزار این پژوهش از روایی محتوی برخوردار می باشد. با توجه به تحلیل ها و بررسی های انجام شده در خصوص سوال اول پژوهش مبین است که استعمار توسط کشورهای روسیه و انگلیس عامل پس افتادگی اقتصادی و سیاسی ایران می باشد و ساختار سنتی مانع به وجود آمدن تغییرات اجتماعی و فرهنگی شده است و نظام آموزشی جدید طلب نمی شد. در پاسخ سوال دوم نتایج بیانگر آن است که تغییر نظام آموزشی در دوره مشروطه زمینه را برای آموزش جدید فراهم نمود و ترجمه کتب فرنگی به فارسی، احداث مدارس جدید، کنار گذاشتن مکتب خانه ها، ایجاد قانون تحصیلات اجباری از اقدامات آن دوره بود. در پاسخ به سوال سوم نتایج نشان داد که در اوایل دوره پهلوی اوضاع ایران دچار نابسامانی شده، بعد از به تخت نشستن رضاشاه و به وجود آمدن دولت مقتدر ثبات و امنیت نسبی تا حدودی در کشور ایجاد شده و پروژه های اقتصادی و صنعتی پیشرفت فراوانی داشت، اما از لحاظ سیاسی مٌقلد کشورهای غربی بوده و از لحاظ فرهنگی با تأسیس فرهنگستان فارسی اقداماتی در جهت اعتلای فرهنگ ایرانی انجام شده که خود یکی از غوامل به وجود آمدن مدارس جدید شد. در پاسخ به سوال چهارم نتایج بیانگر آن است که در دوره پهلوی فعالیت روزنامه ها در زمینه خبری- اجتماعی و ادبی و فرهنگی و آموزشی افزایش یافت، تعلیم و تربیت بر اساس تجدد و تمرکز و ناسیونالیسم برقرار شد که هدف همه آنها ریشه کن کردن الگوهای سنتی بوده و مدارس دولتی و عمومی رشد قابل توجهی داشت. در پاسخ به سوال پنجم نتایج نشان داد که رضاشاه برای آموزش دختران، آموزش غیرمذهبی، توسعه ی مدارس دولتی، افزایش تعداد دانش آموزان و حمایت از دانش آموزان بی بضاعت، آموزش بزرگسالان و مقررات پذیرش معلم اهمیت خاصی قائل بود. در پاسخ به سوال ششم نتایج بیانگر آن است که راه حل مشکل آموزشی در دو دوره ذکر شده توسط اندیشمندان احیای فلسفه همراه با عقلانیت جدید، دموکراسی، ناسیونالیسم، اصلاحات اجتماعی، اختصاص بخش قابل توجهی از ادبیات به روزنامه نگاری انتقادی و ساختن ارتشی با معیارهای نوین.بود.