شناسایی عوامل کلیدی موثر بر توسعه نیافتگی و ارائه برنامه استراتژیک توسعه (مطالعه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)

برنامه های توسعه برای شکل دهی به ساخت اجتماعی واقعیت آینده کشورها انجام می شود. بخش بسیار مهم این برنامه، مربوط به توسع? منطقه ای است. از این نظر مهم است که هر منطقه با توجه به شرایط حاکم بر آن، از استعدادها و در عین حال محدودیت های برخوردار است که نیازمند برنام? خاص خود است. در شرایط کنونی جهان، دیگر نمی توان با اتکا به شیوه های مدیریت سنتی با بحران ها مقابله کرد و راه حل های عقلانی برای گذر از آن ها پیدا نمود. از این رو، بهره گیری از برنامه استرا تژیک به عنوان یک ضرورت برای کشورها و مناطق مطرح شده است. از آنجا که استان کهگیلویه و بویراحمد از زمان تشکیل تا حال با وجود اینکه دارای پتانسیل رشد و توسعه بوده است ولی به عنوان یک استان توسعه نیافته تلقی می شود، بنابراین هدف کلیدی این تحقیق شناسایی موانع اصلی توسعه این استان می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ روش از نوع تبینی و از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی، بر اساس ماهیت داده ها از نوع پژوهش های کیفی است و جامعه آماری آن شامل مدیران ارشد استان می باشد. برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز، از تلفیق دو روش اسنادی و دلفی استفاده شده است. برای تحلیل داده ها، نرم افزار micmac و مدل swot و فرآیند تحلیل سلسه مراتبی (ahp) به کار گرفته شد. نتایج حاصل از این تحلیل با توجه به این که پژوهش حاضر از دو بخش کلی تشکیل شده است بیان گر دو نتیجه کاملا بارز می باشد. یکی این که در بخش اول پژوهش، 12 عامل به عنوان موانع اصلی توسعه استان شناخته شده که از این عوامل،6 عامل به عنوان ضعف مدیریت داخلی استان و 3 عامل به عنوان ضعف فرهنگی استان و 3 عامل به عنوان ضعف مدیریت کلان کشور مربوط می شود. با توجه به این موارد دلیل اصلی توسعه نیافتگی استان کهگیلویه و بویراحمد عوامل مدیریتی و فرهنگی می باشد. برای رفع این موانع راهبردهای پیشنهاد شده است. نتیجه مهم دیگر این که یافته های حاصل از بررسی وضع موجود استان نشان می دهد، برخورداری از منابع نفت و گاز و منابع معدنی فراوان، موقعیت جغرافیایی و ارتباطی مناسب بین منطقه ای، بارندگی سالانه مناسب و بهره مندی از منابع آبی زیاد به عنوان مهم ترین نقاط قوت استان و نبود کارخانجات و کارگاه های صنعتی و معدنی، ضعف شدید زیرساخت های لازم در مراکز شهری، ضعف شبکه های ارتباطی و عدم توجه به سکونتگاه های روستایی به عنوان مهم ترین نقاط ضعف استان شناخته شده است. قابلیت توسعه صنعتی و معدنی و صنایع تبدیلی و تکمیلی، امکان ایجاد مبادلات اقتصادی با بنادر حاشیه خلیج فارس، امکان توسعه فعالیت های باغداری، پرورش دام و پروش آبزیان به عنوان مهم ترین فرصت های استان و بیرون ماندن استان از فضای شبکه اقتصادی کشور، عدم شکل گیری ارتباط قوی بین سکونتگاه ها، سطح پایین فناوری و بهره وری، هدر رفت منابع آب های سطحی و نبود بستر امنیتی برای سرمایه گذاران به عنوان مهم ترین تهدیدهای استان شناخته شده است که برای این موارد، راهبردهای پیشنهاد شده است.