نام پژوهشگر: صبا saba

بررسی بیان ‍ژنی نوروتروفین3(nt3)در موشهای صحرایی(rat)نخاعی شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1389
  صبا saba   کامران قایدی

ضایعه نخاعی حادثه ای غیر قابل پیش بینی است که منجر به از دست رفتن اعمال حسی و حرکتی مناطق پایین تر از آسیب می گردد. در حال حاضر 90 میلیون نفر در سراسر جهان از آسیب نخاعی رنج می برند. در طی آسیب نخاعی مسیرهای حسی و حرکتی تخریب شده و منجر به ناتوانی شخص مصدوم می گردند. بازگشت اعمال حسی وحرکتی و رفلکسی ازدست رفته به بازیابی نورونی و ترمیم آکسونی یک سری از ژن های ترمیمی موجود در محل آسیب بستگی دارد. ازجمله این ژن ها می توان به اعضای خانواده نوروتروفین ها اشاره کرد که فاکتورهای رشد پیچیده ای هستند و در بقاء , تکثیر و ترمیم نورون ها و رشد آکسونی در سیستم عصبی مرکزی دخالت دارند. nt3 یکی از اعضای خانواده ی نوروتروفینی است که مسئول ماندگاری و بقاء نورون ها و گلیاها در دستگاه عصبی و فاکتور شناخته شده برای تمایز سلول های عصبی طی تکوین در دوران جنینی و همچنین به دنبال جراحت می باشد . در این مطالعه, 54 رات نر از نژاد ویستار, در 6 گروه 9تایی قرار گرفتند. یکی از گروه ها به عنوان شاهد و مابقی به ترتیب به عنوان گروه های آزمایشی 6, 24 و 72 ساعته و همچنین 7 و 10 روزه مشخص شدند. همه ی گروه های آزمایشی تحت عمل جراحی از نوع برش عرضی برروی مهره t9 قرار گرفتند. سپس سر جانور در زمان های مورد نظر جداگردید و نمونه بافت نخاع از محل برش و نواحی بالا و پایین آن برداشته شد. در مرحله ی بعد, از نمونه های بدست آمده rna کلی استخراج گردید. rna استخراج شده به cdna تبدیل شد و نهایتا" میزان بیان ژن مذکور توسط روش کمَی real time pcr بررسی گشت. نتایج بدست آمده از real time pcr و پروفایل بیان ژن nt3 حاکی از آن بود که ژن nt3 در قسمت بالای برش, محل برش و نواحی پایین تر از آن باتوجه به زمان های مختلف پس از اطجاد ضایعه ابتدا افزایش بیان نشان داد و سپس این افزاطش بطان تعدیل شد. در بالای محل برش, میزان بیان ژن مربوطه در زمان 6 ساعت افزایش یافته و در 72 ساعت به اوج خود می رسد و سپس کاهش می یابد و به سطح نرمال می رسد. در محل برش این افزایش میزان mrna از 6 ساعت تا 24 ساعت ادامه داشته و سپس کاهش می یابد ولی به سطح نرمال نمی رسد. در پایین محل برش الگوی بطان ژن متفاوت بود. بدین گونه که در زمان 6 ساعت افزایش یافته سپس در زمان های 24 و 72 ساعت کاهش می یابد و دوباره افزایش بیان در زمان های 7 و 10 روز مشاهده شد. به طور کلی افزایش بیان مشاهده شده پس از آسیب می تواند به علت افزایش ناگهانی در فرایند تخریب نورونی و دمیلینه شدن آکسون ها, افزایش فعالیت میکروگلیاها, کاهش مولکول های مهارکننده ناشی از آن, افزایش واکنش های التهابی و هجوم ماکروفاژها به محل آسیب و درنهایت ایجاد شرایطی مطلوب جهت افزایش بیان ژن های تحریک کننده رشد آکسونی و دخیل در بقاء نورونی باشد. این افزایش ناگهانی پس از اینکه عوامل تحریک کننده کاهش می یابد و تخریب نورونی متوقف می گردد, سیر نزولی پیدا می کند. تفاوت الگوهای بیانی در پایین محل برش می تواند به علت قطع ارتباط با قسمت های بالایی دستگاه عصبی مرکزی و تفاوت در دریافت سیگنال ها از آن نواحی باشد. واژه های کلیدی: ضایعه نخاعی, نوروتروفین3 , بیان ژنی, موش صحرایی(رات), real time pcr