نام پژوهشگر: حسن آریانا

دولت نظامی پرویز مشرف و بازتعریف هویت سیاسی پاکستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1388
  حسن آریانا   علیرضا آقاحسینی

پرویز مشرف در تعقیب سیاست های امنیت ملی کشور پاکستان همان سیاست های ضیاالحق را تا پیدایش یازده سپتامبردنبال می کرد؛ که شامل رقابت تسلیحاتی با هند و چین و مقابله با محیط نا امن منطقه ای از طریق اسلام گرایی بود.هویت ریشه دار شده در کشور پاکستان، تا قبل از یازده سپتامبر تأکید بر گفتمان اسلام گرایی نه تنها به عنوان گفتمان برآمده از ارزشهای دینی پاکستان بلکه، با هدف کنترل هند و نفوذ آن در منطقه اعمال می شد. از این منظر و رویکرد، پاکستان از زمان ضیاء الحق تا زمان مشرف و حتی در دورهایی که حزب مردم بر پاکستان حکومت می کرد، ترکیبی از اسلام خواهی و منافع ملی، نوعی ارتباط دوستانه را در سطح بین المللی با قدرت های بزرگ به ویژه آمریکا ایجاد کرده بود،هرچند که تأکید برگفتمان اسلام گرایی نوعی نگاه تهاجمی را در سطح منطقه ای علیه هند، ایران و نفوذ این کشورها در آسیای مرکزی ایجاد می کرد. بنا بر این در سطح منطقه ای آنارشی و عدم همکاری آن چیزی بود که پاکستان در رویکرد تهاجمی خود ایجاد کرده بود. هرچند در دو سطح داخلی(مردم و باورهای مردم پاکستان) و سطح بین المللی رویکرد همکاری جویانه به نظر می رسید.وقوع یازده سپتامبر نه تنها برای آمریکا بلکه برای پاکستان پیامد های خطیری را به همراه داشت.یازده سپتامبر بنیاد های ذهنی ایالات متحده را با گسیختگی مواجه کرد.فروپاشی برج های دو قلو فروپاشی ذهنی و بلکه شالوده شکنی نظام امنیتی آمریکا بود. ایالات متحده به منظور بازسازی این نظم گسیخته شده سریعاً افغانستان و پاکستان را در کانون توجه خود قرار داد. حال پاکستان که هویت اسلامی خویش را در داخل و پیرامون مرزهای امنیتی خویش پایدار می دید می بایست، به جرگه جنگ علیه ترور ملحق شود و یا این که منتظر ضربات ایالات متحده گردد.ژنرال پرویزمشرف تحت این شرایط و با این تفکر که یازده سپتامبر یک فرصت تاریخی است که کشور را می تواند به شرایط بهتری سوق دهد، وارد عرصه عمل شد. کشوری که خود بواسطه گرایشات هراس پروری در داخل و انجام فعالیت های از این دست در کشمیر و افغانستان به شدت تحت فشار بود، از این حادثه به نحو احسن استفاده نمود و همین تغییر وضعیت جدید، اعتبار مالی، بین المللی برای این کشور فراهم آورد و شرایط کشور را از حالت بحرانی خارج نمود. پاکستان بخوبی روندهای موجود بین المللی و منطقه ای را تحلیل نمود و با شکار فرصت ها ، سیاست های راهبردی و استراتژیک در منطقه را پیگیری کرد. نقش پاکستان در جنگ با تروریسم، به رغم وعده های ژنرال مشرف نتوانست تمام عیار و خالصانه باشد و عوامل متعددی این را آشکار می ساخت. زمانی ارتش پاکستان از طالبان حمایت می کردند. ولی اکنون به مبارزه با آن برخاسته بود و این امر با مخالفت هایی حتی در داخل ارتش روبرو شده بود.