نام پژوهشگر: شیرین سعادتی اسکندری

مفاهیم اسطوره ای ایزدان و ایزدبانوان در تمدنهای شرق باستان(مصر،هند،بین النهرین،عیلام،ایران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1388
  شیرین سعادتی اسکندری   رقیه بهزادی

رساله حاضر که باعنوان «مفاهیم اسطوره ای ایزدان و ایزد بانوان در تمدنهای شرق باستان (مصر، هند، بین النهرین، عیلام، ایران» به نگارش درآمده است، به بررسی ایزدان و ایزد بانوان مشترک این تمدنها و مطالعه تفاوتها و شباهتهای مفهومی و عملکردی و ظاهری آنها می پردازد. در این بررسی، همه ایزدان تمدنهای مذکور مورد بررسی قرار نگرفته، بلکه تنها به ایزدان و ایزد بانوانی که نقش عملکردی و مفهومی مشترک داشته اند پرداخته شده است. ترتیب بررسی اسطوره های تمدنهای ذکر شده بر اساس قدمت تاریخی آن هاست که به ترتیب شامل مصر، هند، بین النهرین، عیلام و ایران است. حاصل کار به صورت 7 فصل تهیه شده است. در فصل اول مفهوم واژه، تعریف، کارکرد و دلایل وجود اسطوره توضیح داده شده است. فصل دوم به اساطیر مصر پرداخته و موقعیت جغرافیایی و باورهای دینی مصر از اعصار کهن و گونه های روایت های آفرینشی مصری به اختصار توضیح داده شده است. در فصل سوم که مربوط به اساطیر هند است. نخست زیستگاه، خاستگاه نژادی و منابع اساطیری، سپس اسطوره آفرینش، خدایان عصر و دایی و هندویی توضیح داده شده اند. در فصل چهارم، ابتدا به بررسی تمدنهای اصلی بین النهرین شامل، سومر، اکد، بابل و آشور با نگاهی گذرا به موقعیت جغرافیایی، نژادی مردم این تمدنها و روایت های آفرینشی آنان و سپس ایزدان و ایزد بانوان مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل پنجم تمدن عیلام، با نگاهی گذرا به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی و باورهای دینی مردم آن سرزمین و سپس، ایزدان بانوان این تمدن پرداخته است. در فصل ششم تمدن ایران کهن با نگاهی به موقعیت جغرافیایی، نژاد اقدام و بررسی منابع اسطوره شناختی و پژوهش درباره اسطوره آفرینش و سپس ایزدان و ایزد بانوان این تمدن مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل هفتم به نتیجه گیری مورد بحث و مطالعه تطبیقی مبتنی بر تفاوتها، تشابهات عملکردی و مفهومی و ظاهری ایزدان و ایزد بانوان وصف شده می پردازد. در این رساله منابع گوناگونی چون اوستا، ریگ ودا و کتابهای منتشر شده در رابطه با اساطیر تمدنهای مذکور مورد استفاده قرار گرفته اند.