چکیده در این پژوهش مشتقات آزافسفر جدیدی از دسته ? دی کتون شامل هتروسیکل های فسفینیل اوره r1c6h4nhc(o)nhp(o)r2 (7 – 25 ، 41، 44 و 45) تهیه شد تا تاثیر قرار گرفتن گروه nh بین حلقه فنیل و گروه کربنیل روی پارامترهای مختلف نظیر (پارامترهای شیمیایی، کئوردیناسیون و فعالیت های بیولوژیکی) مورد بررسی قرار گیرد. علاوه براین، فسفینوآمیدهایی با فرمول عمومی rc(o)nhp(c6h5)2 ((26)r=c6h5nh، (27)c4h3n2c(o)) و ترکیب کالکوژنه (28) (c4h3n2c(o)nhp(s)(oc6h5)2) تهیه گردید تا به بررسی مطالعات ساختاری از نقطه نظر تجربی و نظری پرداخته شود. مشتقات دیگری با فرمول عمومی rnhp(o)(oc6h5)2 نظیر (r=c4h3n2co (29),c5h4nco(31،30),c6h5nhco(32), c6h5s(o)2((33), rnhp(o)(c6h5)2(r=c6h5nhco(34),c6h5s(o)2((35), و فسفریک دی-آمیدهای (36-40) r1c6h4nhc(o)nhp(o)(n(x)ch2c6h5)(o-r2+) (r2=nh2(x)(ch2c6h5) (r1 = h, x= ch3(36), h (39), r1=ch3 ,x= ch3، (37)r1 = no2, x= ch3(38) , h ((40) نیز تهیه گردید. همچنین مولکول تک کلره na[c4h3n2conpo(oph)2]و نمک آمیدو فسفات(42) جدید4 و حدواسط های پیشتر گزارش شده 5 و6 برای بررسی تاثیر استخلاف اتم فسفر بر خواص طیفی تهیه گردید. از واکنش نمک آمیدوفسفات 42 با فلز لانتان کمپلکس 43 تهیه شد. ترکیبات توسط دستگاه های nmr، ir، mass، uvمورد شناسایی و مطالعه قرار گرفتند. مشتقات 9-11، 27-29، 35 و 36 توسط بلورنگاری با اشعه x-ray تعیین ساختار گردید. جهت بررسی اثر جایگیری nhروی برهمکنش های اربیتالی ساختار الکترونیکی دو ترکیب دی کلروفسفینیل اوره (1) و n-بنزوئیل فسفرآمیدیک دی کلرید (i) مطالعه شد. اثرات سمیت و ضدسرطانی ترکیبات دی هتروفسفرینان با گروه عاملی اوره (9 – 17)، سیکلوفسفامید (به عنوان پیش داروی استاندارد) و ترکیب اصلی فنیل اوره بر روی سه رده سلول سرطان خونی (k562)، mda-mb-231 (سرطان سینه) و hepg2 (سرطان کبد) به روش mtt اندازه گیری شد. بمنظور بررسی موقعیت استخلاف نیترو روی فعالیت ضدسرطانی، مشتقات 44 و 45 نیز تهیه گردید. اثرات مهارکنندگی ترکیبات دی آزافسفرینان با چارچوب اوره ای (9 – 11) بر روی باکتری های گرم مثبت و منفی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین فعالیت ضدمیکروبی و ضدقارچی فسفات های 29 – 33 ارزیابی شد تا بتوان رابطه ای بین فعالیت و ساختار در آینده بدست آورد. کلمات کلیدی: فسفینیل اوره، دی هتروفسفرینان، سمیت، ضدمیکروبی.