سودوموناس آئروجینوزا یک بیماریزای فرصت طلب می باشد که طیف وسیعی از عفونت ها را در افراد با سیستم ایمنی ضعیف به وجود می آورد. توانایی این باکتری برای ایجاد عفونت های سخت، به علت ویرولانس فاکتورها و آنزیم های ترشحی است. تعدادی از این عوامل بیماریزا عبارتند از: اگزوتوکسین a، پیلی، آلکالین پروتئاز، الاستاز و اگزوآنزیم s. با توجه به مقاومت زیاد این باکتری به آنتی بیوتیک های متداول، هزینه نسبتا بالا و عوارض این داروها، استفاده از گیاهان دارویی در دو دهه اخیررواج یافته است. در این مطالعه اثر ضد میکروبی پنج نوع اسانس گیاهی به نامهای آویشن شیرازی، مورد، اوکالیپتوس، زیره سبز و نعنا بر روی حرکت و اتصال سودوموناس آئروجینوزا بررسی گردید. ابتدا مقدار حداقل غلظت مهارکننده رشد (mic) برای این اسانسها اندازه گیری شد و سپس اثرات اسانسها با غلظتهای 2/1،1/4/1 و 8/1 mic روی حرکت و اتصال سودوموناس آئروجینوزا بررسی شد. نتایج تست کمی mic از اسانسهای مورد بررسی، در مورد آویشن شیرازی، مورد و اوکالیپتوس،64 میکروگرم در میلی لیتر، زیره سبز،32 میکروگرم در میلی لیتر و نعنا،16 میکروگرم بر میلی لیتربه دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که همه اسانسها در غلظتهای 2/1 و 4/1 mic به طور معنی داری باعث کاهش میزان اتصال و حرکت swimming و twitching در نمونه آزمایش نسبت به شاهد می شوند. همچنین اسانس آویشن شیرازی درغلظت mic8/1 به طور معنی داری می تواند میزان اتصال و حرکت swimming و twitching را کاهش دهد. اما اسانسهای اوکالیپتوس و مورد درغلظت mic 8/1 اثر معنی داری روی میزان اتصال و حرکت swimming ندارند ولی به طور معنی داری میزان twitching را کاهش می دهند. غلظت mic 8/1 اسانس زیره سبز نیز اثری روی میزان اتصال ندارد اما به طور معنی داری میزان swimming و twitching باکتری را کاهش می دهد. همچنین غلظت mic 8/1 اسانس نعنا بر روی حرکت های swimming و twitching بی اثر است اما به طور معنی داری اتصال باکتری را کاهش می دهد. نتایج به دست آمده از آزمایشات، بیانگر اثرات خوب اسانسهای آویشن شیرازی، مورد، اوکالیپتوس، زیره سبز و نعنا بر روی حرکت و اتصال سودوموناس آئروجینوزا که از فاکتورهای بیماریزای این باکتری هستند می باشد و احتمالا می تواند در ساخت داروی مناسب برای از بین بردن این میکروارگانیسم با منشا گیاهی و عوارض بسیار کمتر موثر باشد.