چکیده تمام نما درحال حاضر بیابان زایی به عنوان یک معضل جدی، گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه می باشد. پدیده بیابان زایی در اقلیم های گوناگون رخ می دهد، ولی شدت آن متفاوت می باشد. برای مقابله با پدیده بیابان زایی باید حساسیت بیابانی شدن منطقه را تخمین زد و سپس به مقابله با این پدیده پرداخت. در این تحقیق از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی (imdpa) برای برآورد وضعیت بیابانی شدن منطقه ریگان (استان کرمان ) استفاده شده است. بدین منظور معیارهای خاک، آب و آبیاری، پوشش گیاهی و فرسایش به عنوان لایه های مورد نیاز در این مدل در رخساره های ژئومورفولوژی به عنوان واحد کاری جهت تعیین حساسیت به بیابان زایی مورد استفاده قرارگرفت. در ادامه، معیارها بر اساس شاخص های انتخاب شده و شرایط فعلی سرزمین وزن دهی شدند. از نرم افزار arc gis v.10، جهت بررسی تغییرات مکانی و تهیه نقشه های وضعیت کیفی معیار مورد نظر در هر واحدکاری استفاده گردید. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان می دهد که تمامی واحدهای کاری (به غیر از اراضی شهری) در کلاس بیابان زایی شدید )6/44% از مساحت محدوده) و متوسط (4/53%) قرار دارند. نبود وجود بیابان زایی با شدت کمتر از متوسط حکایت از شرایط بحرانی منطقه در حال حاضر دارد. همچنین نتایج نشان داد که معیارهای خاک و آب وآبیاری به ترتیب با متوسط وزنی 35/2 و 8/1 در کلاس با شدت بیابان زایی متوسط و معیارهای پوشش گیاهی و فرسایش به ترتیب با متوسط وزنی 52/3 و 69/2 در کلاس های شدت بیابان زایی خیلی شدید و شدید قرار می گیرند.

چکیده: مراتع از مهم ترین منابع تجدیدشونده هستند که متاسفانه در کشور ما به دلایل مختلف از جمله مدیریت غیراصولی در معرض تخریب و نابودی قرار گرفته اند، یکی از مهم ترین راه های احیا مراتع تخریب یافته، کاشت گیاهان مرغوب در اینگونه مراتع است. این تحقیق به منظور تعیین رویشگاه های بالقوه دو گونه مرتعی مرغوب گون زرد و علف گندمی و به صورت یک مطالعه موردی در حوضه آبخیز کرچمبوی جنوبی در شهرستان فریدن انجام شد. ابتدا نه مکان مرتعی متفاوت انتخاب گردید و سپس تاثیر عوامل مختلف اکولوژیک بر روی دو گونه مورد مطالعه توسط روش های مختلف آماری مورد بررسی قرار گرفت؛ در مرحله بعد لایه های رقومی نیازهای اکولوژیکی گونه ها توسط تکنیک های آماری و gis تهیه شد. لایه اطلاعاتی رخنمون سنگی از داده های ماهواره irs-p6 و به روش طبقه بندی نظارت شده تولید گردید. سپس با توجه به خروجی های آنالیز رج بندی، لایه های اطلاعاتی محیطی توسط منطق بولین و بر اساس نیاز اکولوژیکی گونه ها استاندارد شد. در مرحله بعد به هر کدام از این لایه ها وزن خاصی تعلق گرفت؛ در نهایت با تلفیق لایه ها در غالب مدل تحلیل سلسله مراتبی مناطق بالقوه کاشت دو گونه بدست آمد و پس از طبقه بندی مجدد، نقشه طبقات پتانسیل رویشگاهی منطقه مطالعاتی تولید شد. نتایج بدست آمده نشان داد که از میان عوامل محیطی مورد مطالعه 10 عامل بر روی رویشگاه گونه علف گندمی تاثیر گذارند که مهم ترین این عوامل به ترتیب درصد آهک، اسیدیته و بافت خاک می باشد و بر گونه گون زرد 11 عامل تاثیرگذار تشخیص داده شد که با اهمیت ترین این عوامل به ترتیب درصد آهک،آزیموت جهت شیب و متوسط بارش سالانه می باشد. بررسی نقشه های تهیه شده نشان داد که به ترتیب 12 درصد از منطقه جزو رویشگاه بالقوه خوب گون زرد و 13 درصد آن جزو رویشگاه بالقوه خوب گونه علف گندمی قرار می گیرد.