اختلالات شخصیت از جمله اختلالات شایع روانپزشکی است و طرحواره های ناسازگار اولیه از ریشه های بنیادی اختلالات شخصیت می باشد. سیستم های فعال سازی – بازداری رفتاری نیز از جمله مواردی است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش رابطه ی بین طرحوار ه های ناسازگار و فعال سازی – بازداری رفتاری با نشانه های شخصیت مرزی و اجتنابی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور با مراجعه به مراکز بالینی شهر اردبیل و شناسایی بیماران مبتلا به اختلالات شخصیت مرزی و اجتنابی که به روش تصادفی ساده انجام شد، پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ و پرسشنامه مقیاس فعال سازی و بازداری رفتاری کارور و وایت، روی بیماران اجرا شد.( هر گروه 45 نفر). نتایج تحلیل واریانس دوطرفه نشان داد که طرحواره های بریدگی و طرد، خود گردانی و عملکرد مختل، محدودیت های مختل، دیگر جهت مندی و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری با نشانه های اختلالات شخصیت مرزی و اجتنابی رابطه ی مثبت معنی داری دارند. همچنین نتایج نشان داد که بین سیستم بازداری رفتاری و نشانه های اختلالات شخصیت مرزی و اجتنابی ارتباط منفی وجود ندارد بحث تفصیلی پیرامون نتایج در متن پژوهش آورده شده است.