در این پژوهش به توصیف و بررسی طنز در مطبوعات طنز زبان فارسی بر اساس رویکردهای کاربردشناختی پرداخته می شود. مطبوعات مورد استفاده در این تحقیق از مجله های رسمی طنز کشور در فاصله سال های 1363 تا 1388 انتخاب شده اند. به علت حجم زیاد داده ها، روش جمع آوری داده ها در این تحقیق به صورت تصادفی بوده است. پژوهش حاضر ضمن معرفی نظریات مختلف در باب طنز، از دیدگاه کاربردشناختی زبان و با استفاده از رویکردهای توانش محور، نظریه انگاره معنایی طنز (ssth)، نظریه عمومی طنز کلامی (gtvh) و اصل عدم همکاری (ncp) به توصیف و بررسی انواع قالب های نوشتاری طنز در مطبوعات حال حاضر ایران پرداخته است. 6 متغیر پایه یا منابع دانش (krs) درمتون طنز، عبارتند از: تقابل انگاره، مکانیسم منطقی، موقعیت، هدف، شیوه روایت و زبان. کاربرد فراوان چند معنایی ، جناس، ایهام و استفاده از زبان گفتاری در نوشتار؛ استفاده از لهجه ها و گویش های مختلف؛ استفاده از اصطلاحات و ضرب المثل ها و تغییر عمدی آنها؛ ساخت گروه های اسمی سنگین که دارای صفت های زیاد و پشت سر هم و یا گروه درونه و جمله باشد؛ لغزش های عمدی زبانی؛ واژه سازی های قیاسی غیر واقعی؛ استفاده از علائم نقطه گذاری در جایگاه های نامتداول، استفاده از نام آواها، برهم زدن باهم آیی های معمول زبان و ... از جمله ابزارهای ساخت طنز به شمار می رود که در این رساله برای اولین بار مطرح گردیده و عنوان «شاخص های طنز» برای آن معرفی شده است. براساس نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق تخطی از اصول همکاری یکی از مهمترین ویژگی های کاربردشناختی طنز است.