نام پژوهشگر: شاهرخ عیسی زاده

تحلیل همدیدی یخبندان های سنگین استان آذربایجان شرقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد 1389
  شاهرخ عیسی زاده   محمدحسین معماریان

در این پژوهش به منظور تحلیل همدیدی یخبندان های خسارت بار استان آذربایجان شرقی آمار دمای میانگین روزانه شش ایستگاه همدیدی اهر، تبریز، جلفا، سراب، مراغه، میانه، طی دوره ی آماری بیست ساله ( 2009– 1990) بررسی شده و دوره های یخبندان با میانگین دمای روزانه صفر درجه سلسیوس و پایین تر معیین گردید. از میان آنها طولانی ترین، زودرس ترین و دیررس ترین دوره های فراگیر یخبندان در استان آذربایجان شرقی انتخاب شدند. سپس الگوهای همدیدی روزانه ی این دوره ها بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشتر یخبندان های استان از نوع فرارفتی هستند و در دوره سرد سال از آبان ماه تا اردیبهشت ماه اتفاق می افتند. نواحی شرقی و جنوب شرقی و مرکزی استان نسبت به سایر نواحی آن به لحاظ وقوع یخبندان های متوسط و شدید از پتانسیل بالاتری برخوردار می باشند. استقرار ناوه ی تراز 500 هکتوپاسکال در شمال غرب کشور، به هم پیوستن سامانه های پرفشار سیبری و آزورز و جابه جایی سامانه های پرفشار از عرض های بالاتر (از سمت سیبری و اروپای مرکزی) در جهت خلاف عقربه های ساعت به یخبندان های شدید و فراگیر می انجامد و برعکس، قرار گرفتن ناوه ی تراز 500 هکتوپاسکال بر روی کشور، ازهم گسستن سامانه های پرفشار سیبری و آزورز و جابه جایی سامانه های پر فشار از عرض های پایین تر (از سمت دریای مدیترانه) در جهت حرکت عقربه های ساعت به یخبندان های ملایم و نیمه فراگیر منتهی می شود. بیشترین یخبندان های بهاره در استان آذربایجان شرقی تحت تاثیر سامانه ی پرفشاری است که از شمال غرب و غرب اروپا وارد کشور می شود.