نام پژوهشگر: ابراهیم استایی

بررسی مبانی قرآن وسنّت در مورد حقوق بشر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  ابراهیم استایی   سید مصطفی مناقب

* قرآن و سنّت با در نظر گرفتن ابعاد فطری انسان و توجّه به رابطه او با خدای خویش، قوانینی را تدوین کرده که از ضمانت اجرایی بسیار بالایی برخوردار است و صلاحیت جهانی شدن را بهتر دارا می باشد. *اسلام قوانین خود را بر مبنای عدالت، آزادی، برابری، و رعایت حقوق افراد تدوین نموده است و در کنار مطرح کردن حقوق، از بیان تکالیف و وظایف نیز، غافل نمانده است. * هدف اسلام از قواعد حقوقی خود ، هم برقراری نظم و انضباط وعدالت در جامعه است وهم رعایت حقوق افراد و به رسمیّت شناختن آن؛ و به عبارتی هم تأکید بر فردیت انسان می کند وهم نوعی اصالت وجودی جامعه را به اثبات می رساند. *اصلی ترین جهت مثبت اعلامیه جهانی حقوق بشر این است که آرمانهای عالی انسانی و فطری را هر چند به صورتی کلی تدوین نموده و بر اجرای آن ت‍‍أکید ورزیده است.آرمانهایی که گذشته از انسانی و فطری بودنشان، نتیجه تلاشها و مبارزات مصلحان جامعه بشری در طول تاریخ بوده است. حداقل تأثیر مثبت این اعلامیه – حتی اگر در خارج هم عملاً تحقق پیدا نکند – این است که بر بسیاری از مظالم، تبعیضها، ستمها، محدودیتها و نابرابریها، که سالها با صورت و شکلی قانونی بر محرومین – بویژه در مغرب زمین- تحمیل می شد خط بطلان کشید و آنها را غیر قانونی اعلام کرد و در مقابل، اصل را بر آزادی و برابری و برادری انسان نهاد. *اعلامیه جهانی حقوق بشر که نهایت تلاش انسانها در برقراری عدالت جهانی است در مسأله قصاص به بیراهه رفته و در مورد حقّ حیات و حقّ کرامت انسانی و دیگر مفاهیم مطرح خود در اعلامیه، تفاسیر متفاوتی نسبت به تفاسیر اسلام ارائه داده است که می توان گفت تفاوت در تفسیر و تطبیق است، نه در ظاهر موادّ حقوقی. واژگان کلیدی : آزادی - برابری- عدالت- حق – انسان – حقوق بشر