نام پژوهشگر: محمد گنجه

بررسی تطبیقی وصیت عهدی در حقوق ایران و انگلیس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده حقوق 1389
  محمد گنجه   عبدالرسول دیانی

حقوق تطبیقی در جهان امروز اهمیت و گسترش چشمگیری پیدا کرده و برای بهتر شناختن و اصلاح حقوق ملی ، درک ملل بیگانه و تنظیم بهتر روابط زندگی بین الملی سودمند می باشد . وصیت عهدی یعنی اعطای ولایت به دیگری برای تصرف بعد از ممات . از آنجا که تاکنون هیچ تحقیق گسترده ای راجع به حقوق انگلیس در مورد وصیت عهدی نشده ، در حالی که انگیس نماینده کشورهای عضو حقوق کامن لا بوده و بسیاری از اتباع کشور ما نیز مقیم انگلیس می-باشند؛ شناخت حقوق این کشور و بررسی تطبیقی آن با حقوق ایران در مورد وصیت عهدی یک ضرورت می باشد . این تحقیق متشّکل از دو بخش می باشد که بخش اوّل شامل سه فصل به ترتیب : 1 – مفهوم وصیت عهدی در حقوق ایران و انگلیس ، 2 – وصایت و تمایز آن با مفاهیم مشابه ، 3 – شرایط صحت وصیت ؛ بخش دوم نیز شامل دو فصل به ترتیب : 1 – آثار وصیت ، 2 – اجرای وصیت-عهدی می باشد . علی رغم آنکه قبل از تحقیق به نظر می رسید ، حقوق ایران و انگلیس در مورد وصیت عهدی بیگانه از هم نبوده و نقاط اشتراک آن بسیار بیشتر از نقاط افتراق آن می باشد . در حقوق هر دو کشور ، وصایت یعنی برگزیدن شخصی از طرف موصی برای انجام کارهایی که خود ، در صورت حیاط می توانست آنها را انجام دهد . ماهیت آن در حقوق ایران یک ایقاع غیر تشریفاتی بوده و برای وصی حق رد وصایت بعد از مرگ موصی پیش بینی نشده، ولی برای وصی در حقوق انگلیس حق رد پیش بینی شده و یک ایقاع کاملاً تشریفاتی می شد . وصایت با وقف ، وکالت و تراست در حقوق انگلیس نیز شباهتهایی دارد، ولی در بسیاری جهات با آن متفاوت می باشد . شرایط صحت وصیت در حقوق هر دو کشور یکی می باشد ، مثل اهلیّت موصی . رجوع از وصیت برای موصی در حقوق هر دو کشور پیش بینی شده و تا قبل از مرگ موصی ، وصیت معلق می باشد . تفاوت بارزی که در حقوق دو کشور راجع به وظایف وصی وجود دارد مربوط به نگهداری صغار موصی بوده ، که در حقوق ایران این اختیار و تکلیف برای وصی وجود دارد ، ولی در حقوق انگلیس نگهداری صغار به قیّم سپرده می شود . در حقوق انگلیس وصی ، همه کاره اجرای وصیت می باشد و بدون وصی و مدیر ترکه اجرای وصیت تعطیل می شود ؛ ولی در حقوق ایران این لزوم وجود ندارد .