نام پژوهشگر: سیده محبوبه علمدار

بررسی زمین شناسی , پتروگرافی, کانی سازی, ژئوشیمی و تکتونیک در شرق معدن آهن سیاه کوه در ناحیه کریز (کاشمر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1389
  سیده محبوبه علمدار   بهنام رحیمی

چکیده منطقه مورد مطالعه در 30 کیلومتری شمال غربی شهرستان کاشمر و جنوب غربی روستای کریز در محدوده ای بین ?50 ?16?58-?54 ?17?58 طول شرقی و?48? 23?35-?27 ?24?35 عرض شمالی قرار گرفته است. ناحیه مطالعه شده در شرق معدن آهن سیاه کوه است که از نظر تقسیمات ساختاری در قسمت شرقی زون تکنار قرار گرفته است. براساس بررسی های صحرایی و مطالعات کانی شناسی صورت گرفته عمده سنگ ها را واحدهای عمیق ( سینوگرانیت، هورنبلند دیوریت، هورنبلند کوارتز دیوریت، هورنبلند پیروکسن دیوریت و پیروکسن بیوتیت هورنبلند دیوریت )، واحدهای نیمه عمیق (دیوریت پورفیری، هورنبلند دیوریت پورفیری، پیروکسن هورنبلند دیوریت پورفیری، هورنبلند پیروکسن دیوریت پورفیری، بیوتیت هورنبلند دیوریت پورفیری، مونزودیوریت پورفیری، هورنبلند پیروکسن مونزونیت پورفیری، پیروکسن هورنبلند مونزونیت پورفیری و پیروکسن مونزونیت پورفیری) و واحدهای آتشفشانی (آندزیت، پیروکسن آندزیت و توف آهکی) با سن ائوسن را تشکیل می دهند که به طور وضوح واحد کربناتی با سن پرمین منطقه را فراگرفته است. واحدهای ساب ولکانیک به همراه واحدهای پلوتونیکی و ولکانیک توسط محلول های گرمابی شدیدا دگرسان شده و زون های آلتراسیون پروپلیتیک، کربناتی، سیلیسی و آرژیلیک و ترکیبی از آن ها را بوجود آورده است. پذیرفتاری مغناطیسی در توده های نفوذی از si 5-10×105تاsi 5-10×6905 اندازه گیری شده است که می توان استنباط کرد این مجموعه با سری گرانیتوئید های نوع i در ارتباط است. کانی سازی در منطقه به شکل رگه ای، عدسی، توده ای و افشان مشاهده می شود. کانی سازی رگه ای و عدسی در ارتباط با زون گسلی می باشد. اغلب کانی سازی در منطقه مگنتیت است که بیشتر به اشکال رگه ای، عدسی توده ای و کمتر به صورت افشان می باشد. کانی های دیگر که به مقدار کمتری در تیپ رگه ای و عدسی در منطقه مشاهده می شوند شامل اسپکیولاریت، کالکوپیریت، پیریت، هماتیت، مالاکیت، کوارتز و کربنات است. هوازدگی کانی های سولفیدی اولیه سبب تشکیل مقادیر سطحی از کانی های ثانویه مانند مالاکیت شده است. از نظر تکتونیکی منطقه حاوی سه نوع گسل از جمله گسل نرمال، گسل امتدادلغز و گسل تراستی است که روند اصلی گسل ها شمال غربی – جنوب شرقی است. روند این گسل ها با روند کانی سازی رگه ای منطبق است. گسل ها امتداد لغز در کانی سازی نقش موثری داشته و عملکرد این گسل ها منجر به ایجاد فضاهای مناسب برای بالا آمدن محلول و پر کردن فضاها شده است. اکتشافات ژئوشیمیایی بر مبنای رسوب رودخانه ای و ژئوشیمی سنگ مورد بررسی قرار گرفت. در آنالیز aas برای رسوب رودخانه ای به ترتیب بالاترین مقدار آهن، منگنز، مس، روی و نقره 6 درصد، پی پی ام,1258 ppm، 63 ppm ، 166 ppm و 1.3 ppm است. در نمونه های خرده سنگی حاصل از آلتراسیون منطقه به ترتیب بالاترین مقدار آهن، منگنز، مس، روی و نقره 5 درصد، 3156پی پی ام,140پی پی ام, 4310ppm و 20 ppm است. مگنتیت در سنگ آهک و مابین توده های نفوذی - آهک به صورت هیدروترمال تشکیل شده است. وجود اکسید آهن فراوان از نوع مگنتیت، سنگ های گرانیتوئیدی و تیپ i، حضور آنومالی مثبت مس و ارتباط کانی سازی با موقعیت گسل ها می تواند شواهدی برای تایید ژنز کانسار سنگ آهن منطقه به عنوان عضوی از ذخایر تیپ fe oxide باشد.