نام پژوهشگر: عاصم عبداله پور

تهیه فازهای ساکن کایرال بر پایه مواد گلیکوپپتید آنتی بیوتیک و سایر ترکیبات (سلولز یا سیکلودکسترین) جهت جداسازی داروهای کایرال و سموم کشاورزی کایرال توسط کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1390
  عاصم عبداله پور   مجتبی شمسی پور

در فصل دوم؛ یک روش ساده و حساس با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا، جهت جداسازی کایرال دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و انانتیومر آن (4r,6r) ارائه شده است. دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و انانتیومر آن (4r,6r) بر روی ستون کایرال پروتئینی با طول 15 سانتی متر و قطر داخلی 6/4 میلی متر جداسازی شد. تاثیر ph، دما، سرعت جریان فاز متحرک، غلظت بافر و نوع اصلاح کننده آلی بر روی زمان بازداری و انتخابگری انانتیومرها مورد ارزیابی قرار گرفت. فاز متحرک شامل بافر استات آمونیوم با ph = 7 بود. روش ارائه شده برای پارامترهای خطی بودن، تکرارپذیری، صحت، حد تشخیص و حد کمی مورد مطالعه معتبرسازی قرار گرفت. منحنی کالیبراسیون در محدوده 5/0 تا 10 میکروگرم بر میلی لیتر برای دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و 2/0 تا 5 میکروگرم بر میلی لیتربرای انانتیومر آن (4r,6r) رسم گردید. تکرارپذیری برای 6 تزریق، انحراف استاندارد نسبی کمتر از 2 درصد نشان داد. حد تشخیص و حد کمی برای دو انانتیومر به ترتیب 2/0 و 5/0 میکروگرم بر میلی لیتر برای دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و 05/0 و 2/0 میکروگرم بر میلی لیتر برای انانتیومر آن، دورزولامید (4r,6r) بدست آمد. روش ارائه شده برای اندازه گیری دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) در ماده اولیه و دو نمونه قطره چشمی استفاده شد و نتایج قابل قبولی بدست آمد. در فصل سوم؛ یک روش ساده، حساس و دقیق جهت جداسازی انانتیومرهای دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و انانتیومر آن، دورزولامید (4r,6r) توسط ستون کایرال پوشش داده شده سلولزی در نمونه های قطره های تجاری مورد استفاده قرار گرفت. فاز متحرک مورد استفاده مخلوط هگزان نرمال/ایزوپروپیل الکل (50:50) + 1/0 درصد دی اتیل آمین بود که دارای سرعت جریان 1 میلی لیتر بر دقیقه بود. تاثیر دما، سرعت جریان فاز متحرک، غلظت بافر، نوع اصلاح کننده آلی و دی اتیل آمین بر روی زمان بازداری و انتخابگری انانتیومر مورد ارزیابی قرار گرفت. منحنی کالیبراسیون در محدوده 5/0 تا 10 میکروگرم بر میلی لیتر برای دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و 2/0 تا 5 میکروگرم بر میلی لیتر برای انانتیومر آن (4r,6r) رسم گردید. تکرارپذیری برای 6 تزریق، انحراف استاندارد نسبی کمتر از 5/0 درصد را نشان داد. حد کمی که جهت ایجاد نتایج دقیق و صحیح استفاده می شود به ترتیب 5/0 میکروگرم بر میلی لیتر برای دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و 2/0 میکروگرم بر میلی لیتر برای انانتیومر آن، دورزولامید (4r,6r) بدست آمد. حد تشخیص برای هر دو انانتیومر 1/0 میکروگرم بر میلی لیتر بدست آمد. لازم به ذکر است که این مطالعه اولین گزارش جهت اندازه گیری دورزولامید هیدروکلرید (4s,6s) و انانتیومر آن، دورزولامید (4r,6r) با ستون سلولزی است. در فصل چهارم؛ دو بستر کایرال حاصل از محصولات تخریب شده وانکومایسین با دو روش متفاوت سنتز شد و کارآیی آنها باهم مقایسه گردید. محصولات تخریب شده وانکومایسین توسط هیدولیز آمینی وانکومایسین ایجاد گردید. محصولات تخریب شده وانکومایسین از لحاظ ساختاری شبیه وانکومایسین است ولی از لحاظ بیولوژیکی غیر فعال می باشد. مقایسه دو ستون با استفاده از داروهای اسیدی و بازی به عنوان ترکیبات راسمیک انجام شد. بازداری و انتخابگری انانتیومرها مورد مطالعه قرار گرفت. آنالیز عنصری به منظور ارزیابی میزان پوشش سطح مورد استفاده قرار گرفت. بیشترین جداسازی برای انانتیومرها توسط ستونی بدست آمد که بیشترین پوشش محصولات تخریب شده وانکومایسین را بر روی سیلیکاژل داشت. نتایج بدست آمده از دو ستون سنتزی با ستون تجاری وانکومایسین مقایسه گردید. نتایج نشان داد که یکی از ستون ها دارای قابلیت بیشتری نسبت به ستون تجاری می باشد. در فصل پنجم؛ یک روش مستقیم با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا، جهت جداسازی کایرال علف کش کلودینافوپ - پروپارژیل ارائه شده است. جداسازی بدون انجام واکنش مشتق سازی بر روی ستون کایرال پروتئینی (agp) با ابعاد (15 cm × 4.6 id) انجام شد. پارامترهای تاثیر گذار همانند ph، نوع و غلظت اصلاح کننده آلی، غلظت بافر، غلظت آنالیت و دمای ستون که احتمال داشت کارآیی جداسازی را تغییر دهد بررسی گردید. علف کش کایرال به روش کروماتوگرافی فاز معکوس و دتکتور فوتو دیود اری اندازه گیری شد. فاز متحرک مخلوط بافر آبی فسفات با ph = 4 و استونیتریل به نسبت 4:96 بود. بر اساس روش بهینه شده انانتیومرهای کلودینافوپ - پروپارژیل در کمتر از 25 دقیقه جداسازی شدند. در فصل ششم؛ یک روش مستقیم با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا، جهت اندازه گیری انانتیومرهای ایبوپروفن در قرص های تجاری ارائه شده است. جداسازی بدون انجام مشتق سازی بر روی ستون کایرال ? - اسید گلیکو پروتئین (agp) انجام شد. انانتیومرهای ایبوپروفن به روش کروماتوگرافی فاز معکوس و دتکتور فوتو دیود اندازه گیری شد. فاز متحرک محلول 1/0 مولار بافر فسفات با ph = 7 بود. روش ارائه شده برای پارامترهای خطی بودن، دقت، صحت، حد تشخیص و حد کمی مورد مطالعه معتبرسازی قرار گرفت. تکرارپذیری برای 6 تزریق با انحراف استاندارد نسبی کمتر از 5/0 درصد بدست آمد. حد کمی که جهت ایجاد نتایج دقیق و صحیح استفاده می شود 5 میکروگرم بر میلی لیتر برای هر دو انانتیومر بود. حد تشخیص برای هر دو انانتیومر 5/0 میکروگرم بر میلی لیتر بدست آمد. میزان بازیافت و درصد انحراف استاندارد نسبی برای انانتیومر (r) در نمونه های a، b و c به ترتیب 6/98 %، 62/0 % و 56/99%، 24/0 % و 89/98 %، 07/1 % بود. میزان بازیافت و درصد انحراف استاندارد نسبی برای انانتیومر (s) در نمونه های a، b و c به ترتیب 72/98 %، 54/0 % و 94/99%، 48/0 % و 16/98 %، 0/1 % بود. در ضمیمه؛ روش ساده و حساس کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا با ستون c18 و دتکتور فوتو دیود اری جهت اندازه گیری نگهدارنده های سدیم بنزوآت، متیل پارابن و پروپیل پارابن در سوسپانسیون نیستاتین ارائه شد. فاز متحرک کروماتوگرافی، مخلوط استونیتریل با بافر آبی استات آمونیوم (ph = 4.4) به نسبت (35/65) بود. در شرایط بهینه شده نگهدارنده ها در کمتر از 16 دقیقه جداسازی شدند. حد کمی و محدوده خطی به ترتیب برای سدیم بنزوآت 3/0 و 50-1000 میکروگرم بر میلی لیتر، برای متیل پارابن 5/0 و 50-600 میکروگرم بر میلی لیتر و پروپیل پارابن 3/0 و 50-900 میکروگرم بر میلی لیتر بود. در غلظت 500 میکروگرم بر میلی لیتر از نگهدارنده ها مقدار انحراف استاندارد نسبی برای 6 تزریق به ترتیب برای سدیم بنزوآت، متیل پارابن و پروپیل پارابن، 72/0، 73/0 و 51/0 درصد بود. مقدار درصد بازیافت متوسط به ترتیب برای سدیم بنزوآت، متیل پارابن و پروپیل پارابن، 98 %، 97 % و 98 % بود.