نام پژوهشگر: سعیده محمدجعفری

اندازه گیری هم زمان مس(ii) و جیوه(ii) در نمونه های آبی با استفاده از سنسور نوری شیمیایی دی تیزون تثبیت شده روی غشاء تری استیل سلولز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی تجزیه و معدنی 1389
  سعیده محمدجعفری   کاظم کارگشا

رشد و توسعه سنسورهای نوری شیمیایی (اپتود) نسبت به انواع دیگر سنسورها در سال های اخیر بسیار سریع و چشمگیر بوده است. استفاده از اپتودها به علت مزیت هایی نظیر حساسیت خوب، گزینش پذیری بالا، سهولت اجرا و کم هزینه بودن در شیمی تجزیه مورد توجه قرار گرفته است. طراحی اپتود مورد استفاده در این پروژه ، تثبیت شناساگر دی تیزون روی غشای تری استیل سلولز، برای اندازه گیری جداگانه ی cu(ii) و hg(ii) قبلا گزارش شده است. این اندازه گیری در طول موج 611 نانومتر بر اساس کاهش جذب دی تیزون در اثر حضور آنالیت و تشکیل کمپلکس های hg(hdz)2 و cu(hdz)2 بنا شده است بنابراین هر گونه ای که بتواند با دی تیزون کمپلکس دهد می تواند در اندازه گیری cu(ii) و hg(ii) در این طول موج ایجاد مزاحمت نماید، به همین علت در این پروژه اندازه گیری ها در طول موج های 500 و 512 نانومتر که به ترتیب مربوط به max? کمپلکس های hg(hdz)2 و cu(hdz)2 می باشند، انجام شدند تا مزاحمت ها کمتر و هم چنین امکان انجام اندازه گیری هم زمان hg(hdz)2 و cu(hdz)2 فراهم آید و حد تشخیص 030/0 و 036/0 میلی گرم بر لیتر به ترتیب برای اندازه گیری cu(ii) و hg(ii) حاصل شد. در این پروژه جهت اندازه گیری هم زمان cu(ii) و hg(ii) در محیط های آبی، روش حداقل مربعات جزیی (pls-1) روی طیف-های uv-vis مرتبه ی صفر و طیف های مشتقی مرتبه یک مربوط به سری کالیبراسیون اعمال شد و مقادیر غلظت ها در سری تست با مدل ساخته شده، پیش بینی شدند که نتایج مربوط به طیف های مشتقی مرتبه یک بهتر بود. بنابراین روش شبکه های عصبی مصنوعی (ann) روی طیف های مشتقی مرتبه یک در ناحیه طیفی 640-510 نانومتر اعمال گردید. مدل pls-1 با 6 فاکتور بهینه برای هر دو کاتیون و مدل ann با 3 گره در لایه ورودی و 6 گره در لایه پنهان، روی طیف های مشتقی مرتبه یک اعمال گردید همچنین نتایج به دست آمده از روش پیشنهادی با نتایج حاصل از روش استاندارد مقایسه شد.