نام پژوهشگر: زینب محمدپور

تأثیر متقابل جوامع ایرانی و مغولی بر وضعیت زنان ایران عصر مغول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1389
  زینب محمدپور   مهدی فرهانی منفرد

چکیده تحقیق پیرامون دوره ایلخانان در ایران، موضوع جالبی است که توجه بسیاری از پژوهشگران تاریخ را به خود جلب می کند. تحقیق در این دوره با آسانی ها و دشواری هایی روبروست. آسان از این جنبه که تاریخ نگاری در این دوره از تاریخ ایران، غنی و پربار است و اگر گزافه نگوییم بهترین کتاب های تاریخ دراین زمان نوشته شده اند. همچنین دشواری کار ما که پیرامون زنان این برهه از تاریخ است، با مسایل متعددی روبروست که مهمترین آنان با وجود آثار ارزنده تاریخی، فقدان ترسیم روشن وضعیت زنان در این دوران است. یکی از این جذابیت های این دوره که پژوهش ما پیرامون آن دور می زند، حضور و موقعیت زنان در ایران این زمان است که با توجه به عقاید خاص مغولان نسبت به زنان، متفاوت می باشد. در واقع زمانی که میان دو جامعه مغولی و ایرانی تأثیر و تأثری دو جانبه رخ داد، در وضعیت و جایگاه زنان این دو جامعه نیز تغییراتی رخ داد. این پژوهش به بررسی عوامل دخیل در این تغییرات و جنبه های آن می پردازد. از آنجایی که خاتونان مغول به واسطه عقاید آزاد مغولان پیرامون زنان در قدرت سهیم بودند، در ایران قدرت خود را محدود دیدند. جامعه مردسالار ایران که اصولاً دید مثبتی به زنان نداشت و این دید را با روایات و احادیث بزرگان اسلام تقویت می کرد، قدرت سیاسی زن را بر نمی تافت. در واقع او جایگاه سیاسی سابق را از دست داد و به فعالیت های مذهبی، اقتصادی و اجتماعی روی آورد. از سوی دیگر، مغولان به زنان ایران فرصت دادند در صحنه سیاست آن روزگار ایران حاضر شوند. این تغییر در وضعیت آنان با توجه به نبود تاریخ اجتماعی از این دوره، در میان زنان حاکم پررنگ تر به چشم می آید