رشد شتابان و فزاینده شهرنشینی و در پی آن، افزایش جمعیت شهرها، پیامدهای مختلفی را در زمینه های گوناگون به دنبال داشته است. از جمله مهمترین این پیامدها می توان به افزایش مصرف و تقاضا برای منابع انرژی اشاره نمود که خود از دو جنبه قابل تامل است: نخست، محدود بودن منابع انرژی مورد مصرف، و دوم، آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف سوختهای فسیلی. در همین راستا، فراگیر شدن آگاهی های عمومی نسبت به جنبه های یادشده و سایر جنبه های شهرنشینی، سبب گردید تا رویکردهای نوینی نظیر توسعه پایدار، رشد هوشمند و غیره در شهرسازی ظهور یافته و اهمیت و توجه به بحث کارایی انرژی را در شهرسازی بیش از پیش آشکار نماید. کارایی انرژی، در حقیقت، مصرف بهینه و کارآمد انرژی بوده که با هدف کاهش رشد تقاضای انرژی، به دنبال افزایش عرضه انرژی سالم است. این مفهوم در شهر، با مولفه های برنامه ریزی شهری در دو سطح کلان و خرد ارتباط مستقیم داشته و با تغییر آن ها، میزان مصرف انرژی نیز تغییر خواهد کرد. از سوی دیگر، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، به سبب تعیین نحوه استفاده از اراضی شهر، تعیین تراکم های مختلف و فراهم آوردن دسترسی مناسب به انواع کاربری ها، موجب انتظام بخشی به سیستم شهری و هدایت توسعه ی آن در سه بُعد مکان(کالبد)، فعالیت(عملکرد)، انسان می شود. ابعاد مذکور، با میزان مصرف انرژی در ارتباط مستقیم بوده و تاثیر به سزایی بر بحث کارآیی انرژی در شهرها خواهد داشت لذا با تدوین معیارهایی جهت بکارگیری در فرآیند برنامه ریزی کاربری زمین، می توان به این مهم دست یافت. در این پژوهش، ابتدا با بررسی اجمالی مفاهیم مطرح در موضوع پژوهش، معیارها و اصول برنامه ریزی کاربری اراضی شهری با رویکرد کارایی انرژی تعیین گردید. پس از آن، با ارائه شناخت تحلیلی از واحد همسایگی انتخابی مورد مطالعه در شهر جدید هشتگرد، امکانات و محدودیت های عرصه پژوهش مشخص شد. در مرحله بعد، سه سناریوی برنامه ریزی کاربری زمین برای محدوده مورد مطالعه با توجه به معیارهای بدست آمده، تهیه شده و در انتها نیز با اندازه گیری شاخص های انرژی در دو بخش ساختمان و حمل و نقل توسط نرم افزارهای communityviz و ecotect، میزان مصرف انرژی سناریوهای مختلط ارزیابی شدند. یافته های تحقیق، نشان دهنده ی وجود ارتباط مستقیم بین برنامه ریزی کاربری زمین و میزان مصرف انرژی بوده و این امر در سطح واحد همسایگی نیز قابل تعمیم می باشد. همچنین، بکارگیری معیارهای تبیین شده در این تحقیق در فرآیند برنامه ریزی کاربری زمین، موجب کاهش 45 درصدی در میزان مصرف انرژی در سطح واحد همسایگی خواهد شد.