نام پژوهشگر: یوسف فرجی قمی

مطالعه اثر غلظت لایه پوششی بر خواص نوری نانو ذرات نیمرسانای اکسید روی (zno)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پایه 1388
  یوسف فرجی قمی   اسماعیل ساعی‎ور ایرانی‎زاد

در سالیان اخیر، ذرات نانومتری به سبب خصوصیات منحصر به فردی که به واسطه ورود ابعادشان به مقیاس نانو بدست می‏آورند مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته‎اند. ویژگیهای خاص و متنوع نوری نانوذرات اکسید روی دلیلی بر تمایل به مطالعات گوناگون بر روی این ماده می‎باشد. بدین علت روشهای مختلفی برای تولید این نانوذرات ارائه شده‎‎است. یکی از این روشها، تهیه محلول کلوئیدی نانوذرات اکسید روی است، که توانایی کنترل اندازه، توزیع اندازه و همچنین مورفولوژی نانوذرات را با تغییرات غلظت واکنش دهنده‎ها، عامل پوششی و دما فراهم می‎آورد. در این مطالعه محلول کلوئیدی نانوذرات اکسید روی در محیط ایزوپروپانول با واکنش بین استات روی دوآبه و هیدروکسید ‎سدیم در حضور عامل ‎پوششی پلیمر پلی‏وینیل‏ پیرولیدون (pvp) برای جلوگیری از رشد و پوشاندن سطح نانوذرات تهیه شده‎است و اثرات مختلفی بر روی آن بررسی شد. تغییر غلظت هیدروکسید سدیم مصرفی بر روی اندازه، توزیع اندازه و نورتابی نانوذرات اثرگذار بود. با تغییر غلظت عامل‎ پوششی حالت بهینه‎ای بدست‎آمد که نانوذرات کوچکترین اندازه و بالاترین شدت میزان نورتابی را دارا بودند. با قرارگیری نانوذرات در حمام یخچالی‏ سیرکوله در دمای 60 درجه سانتیگراد برای مدت زمان‎های گوناگون یک حالت بهینه با بیشترین شدت نورتابی حاصل شد. نتایج xrd از نانوپودرهای اکسید روی و مقایسه آنها با نتایج اکسید روی توده نشان‎دهنده تشکیل فاز بلوری هگزاگونال ورتزیت است. نتایج طیف‎های جذبی از این نانو ذرات بیانگر لبه جذب در حوالی 330 نانومتر می‎باشد. تصاویر میکروسکوپ ‎الکترونی روبشی(sem) و عبوری(tem) تشکیل نانوذراتی با اندازه کمتر از nm 10 را نشان می‎دهند.