نام پژوهشگر: سید مژگان ترابی

بررسی تغییرات خط ساحلی منطقه نورحد فاصل ایزدشهر تا دریاشهر در دوره ی یکساله
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1389
  سید مژگان ترابی   سیدعلی آزرم سا

با توجه به اهمیّت تغییرات خط ساحلی در مدیریت بهینه سواحل، هدف بررسی این تغییرات در نواحی جنوبی دریای خزر منطقه نور می باشد. تغییرات خط ساحلی در مدت یک سال به صورت روزانه با انتخاب هشت ایستگاه در طول منطقه بیست و پنج کیلومتری جنوب دریای خزر منطقه نور بررسی شد و نیز پارامترهای موج(ارتفاع، پریود و زاویه انتشار موج) و پارامترهای باد(سرعت و جهت وزش) که در مجموع بیش از 80300 گزارش می باشد، دریافت شد. سپس اثر پارامترهای موج و باد بر تغییرات خط ساحلی در نقاط مختلف منطقه بررسی شده و نحوه تغییرات خط ساحلی در مدت یک سال مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل های آماری قرار گرفت و با استفاده از نرم افزار spss معادله رگرسیون تغییرات خط ساحلی بر حسب متغیرهای مستقل طول موج، ارتفاع، پریود، انرژی موج، زاویه انتشار موج و سرعت باد بدست آمده و نمودارهای مربوط هر منطقه رسم گردید. به منظور بررسی دقیق تر تغییرات خط ساحلی از یک شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد و تغییرات خط ساحلی بر حسب متغیرهای مستقل فوق الذکر با استفاده از شبکه پرسپترون سه لایه با الگوریتم پس انتشار عقب پیش بینی شد. از آن جا که نتایج حاصل از اندازه گیری مستقیم در محل به واقعیت نزدیک تر است و نیز با توجه به اینکه رابطه دقیقی برای حل مسئله وجود ندارد، لذا نتایج حاصل از اندازه گیری مبنا قرار گرفته است ونتایج حاصل از شبکه عصبی و نرم افزار spss با آن مقایسه شده است. مقادیر ضرایب همبستگی بین دو متغیر پارامتر موج و تغییر عرض سکوی ساحل برای هر سه مقدار تغییر خط ساحلی حاصل از (اندازه گیری، spss و شبکه عصبی) محاسبه شد. و مشاهده شد که در ایستگاه های بدون سازه ساحلی نتایج حاصل از شبکه و spss دارای ضرایب همبستگی بالاتر از 7/0 می باشد که نشان دهنده همبستگی شدید بین این متغیرهاست. همچنین برای برآورد میزان رسوب منتقله و نیز تعیین میزان فرسایش و رسوب گذاری در منطقه مورد نظر دو شاخص در مجاورت مناطق دارای سازه نصب شد به این ترتیب که به طور ماهانه طول شاخص در منطقه اندازه گیری شده و ارتفاعی از رسوب که در ماه کاهش یا افزایش یافته برآورد شد. با اندازه گیری مساحت منطقه در قسمتی که شاخص در آن موجود است و محاسبه حجم تقریبی رسوب انتقال یافته در این واحد کنترل اندازه گیری شد. و نرخ انتقال سالانه رسوب در ایستگاه با سازه ساحلی آبشکن cm/year 25 در سال تخمین زده شد و حجم کل رسوب انتقال یافته در طی یک سال در این حجم کنترل در حدود 83/3758 مترمکعب برآورد شد و در ایستگاه با سازه ساحلی دیوار ساحلی، نرخ رسوب انتقال یافته سالانه در حدود cm/year 28 تخمین زده شد. حجم کل رسوب انتقال یافته در طول یک سال در این ایستگاه در حدود 14/1192 متر مکعب برآورد شد. همچنین تخمین زده شد که در منطقه نور در مجاورت دو سازه ساحلی در 29 درصد موارد فرسایش و در 71 درصد موارد رسوب گذاری صورت گرفته است. کلمات کلیدی: خط ساحلی، دریای خزر، پارامتر های موج، رگرسیون، شبکه عصبی.