نام پژوهشگر: افشان مظاهری

بررسی بیوسیستماتیکی و تهیه فلور بیولوژیکی جنس کروزوفورا (chrozophora neck)دراستان مرکزی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم زیستی 1388
  افشان مظاهری   میترا نوری

جنس chrozophora متعلق به خانواده euphorbiaceae، از زیر خانواده acalyphoideae، طایفه chrozophoreae و تنها جنس زیر طایفه chrozophorinae می باشد. این جنس دارای 12 گونه در جهان و 4 گونه در ایران است. اعضای این جنس گیاهانی یک ساله یا پایا با برگ های متناوب، گوشوارک دار، کرکینه پوش، دارای گل های تک جنس با تخمدان کروی، دارای سه خانه ی تک تخمکی و میوه کپسول می باشند که در افریقا، مناطق مدیترانه ای، جنوب و جنوب غربی آسیا، اروپا و مناطق گرمسیری امریکا می رویند. بر اساس منابع قابل دسترس از بین 4 گونه معرفی شده برای ایران یک گونهc. hierosolymitana spreng در استان مرکزی گزارش شده است. چون همیشه دسته بندی گیاهان با استفاده از خصوصیات ریخت شناسی امکان پذیر نیست بنابراین در این پژوهش از روش های سیستماتیک جدید شامل مطالعات اکولوژیکی، ماکرو- و میکرومورفولوژی، گرده شناسی و فیتوشیمی برای شناسائی و تشخیص گونه های chrozophora موجود در استان مرکزی استفاده گردید. 25 جمعیت chrozophora از نقاط مختلف استان مرکزی جمع آوری و با استفاده از منابع معتبر قابل دسترس شناسایی شدند. نمونه های شاهد تهیه و در هرباریوم دانشگاه اراک نگهداری می شوند. 74 صفت کمی و کیفی با استفاده از ابزارها و روش های مناسب تعیین و بررسی گردیدند. داده ها پس از کُدگذاری به روش pricipal component analysis، با استفاده از نرم افزار spss آنالیز و کلاسترهای مربوطه رسم گردید. نتایج نشان داد گونه c. tinctoria (l.) juss جمع آوری شده از اراک، محلات، ساوه، نراق و سربند یک گزارش جدید برای استان مرکزی می باشد. همچنین نتایج آنالیز آماری نشان داد که صفات گل آذین، گل، برگ و دانه بیش از سایر صفات در تفکیک گونه ها اهمیت دارند. گرده های جمعیت های مورد مطالعه تنوع زیادی را در اندازه گرده و تزئینات اگزین از خود نشان نمی دهند. تزئینات اگزین در همه جمعیت هاreticulate است. با توجه به نسبت p/e در جمعیت ها، دانه های گرده به شکل کروی تا نیمه کروی (spheroidal تا subprolate) هستند. مطالعه فلاونوئیدهای برگ نشان داد برخی از خصوصیات فیتوشیمیایی مانند وجود فلاون-c و c/o گلیکوزیدها و روتین برای شیمیوتاکسونومی و کاربرد آنها اهمیت دارند. همه گونه های مورد مطالعه دارای کوئرستین و آپی ژنین در برگ های خود می باشند.