نام پژوهشگر: سمانه ابهری

معنا و نقش فلک در ادبیات منظوم سبک خراسانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1388
  سمانه ابهری   مهدی محبتی

ایرانیان از دیرباز، بنا به دلایل و شرایط اقلیمی، آیینی، فرهنگی و سیاسی – اجتماعی به تقدیر، بخت و سرنوشت به عنوان عامل و فاعل در زندگی خود باور و اعتقاد داشته اند. آنان هم چنین، فلک و مترادفات و مشتقات معنایی آن چون سپهر، چرخ، گردون، دهر و... را به عنوان عامل و کارگزار تقدیر و سرنوشت و یا به ترادف همان تقدیر و سرنوشت در نظر می گرفته اند. این باور و اعتقاد که در این تحقیق "فلک باوری" نامیده شده، در آثار منظوم و منثور فارسی نمود داشته است. کاربرد واژه فلک، مشتقات معنایی و کارکردهای متنوع آن در ادبیات منظوم سبک خراسانی نیز به وفور به چشم می خورد. باور به فلک به عنوان عامل و موثر در زندگی آدمیان، استفاده از واژه و معنای فلک و عناصر آن جهت مدح ممدوح و متعلقات آن و کاربرد این واژه و مترادفات و عناصر آن در معنای خود واژه را می توان از جمله این کارکردها نام برد.