نام پژوهشگر: فرهاد اکبری افخمی

سنتز و مطالعه ی شیف بازهای بر پایه ی فنول و کمپلکسهای آنها با برخی از فلزات واسطه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده شیمی 1388
  فرهاد اکبری افخمی   علی اکبر خاندار

در این کار پژوهشی کمپلکس های ماکروسیکل رابسون مربوط به لیگاند h2l1 با یون های فلزی cu2+ وzn2+وni2+وco2+وag+وcd2+ از طریق واکنش تمپلت بین 2و6-دی فرمیل-پارا کرزول و1و2-دی(اورتو-آمینو فنوکسی)اتان در حضور نمک فلزات مربوطه سنتز شدند(کمپلکس های لیگاندh2l1) و شکل دیگری از این کمپلکس ها مربوط به لیگاند h2l2 با یون های فلزی cu2+و zn2+ از واکنش بین 2و6-دی فرمیل-پارا کرزول و α, َα-دی آمینو-متا زایلن و در حضور نمک فلزی سنتز شدند. کمپلکس های سنتز شده با روش های ft-ir، آنالیز عنصری، اندزه گیری هدایت الکتریکی،طیف سنجی uv-visو fab-mass مورد بررسی قرار گرفتند و خواص الکتروشیمیایی آنها به روش ولتامتری چرخه ای بررسی شد. از طرفی به کمک نرم افزار hyper chem بر روی ساختار های ممکن برای کمپلکس های سنتز شده محاسباتی صورت گرفت. نتایج حاصل از طیفft-ir به وضوح نشانگر تشکیل پیوند ایمینی در ساختار کمپلکس های سنتز شده بود، از طرفی پیک گروه کربنیل مربوط به آلدئید در طیف کمپلکس مشاهده نشد که مؤید تشکیل کمپلکس است. نتایج حاصل از آنالیز عنصری، طیف سنجی جرمی، اندازه گیری هدایت الکتریکی و همچنین محاسبات hyper chem نشانگر انجام واکنش تراکمی 2+2 بین دی آلدئید و دی آمین ها بود که مشخص شد که کمپلکس های نقره و کادمیوم تک هسته ای و سایر کمپلکس ها دو هسته ای می باشند. بررسی ولتامتری چرخه ای کمپلکس ها نشان داد که به غیر از کمپلکس روی l2 که فعال الکتریکی نبود سایر کمپلکس ها از خود رفتار برگشت پذیر و یا شبه برگشت پذیر نشان می دهند.

سنتز، شناسایی و مطالعه ی ساختاری پلیمرهای کئوردیناسیونی (zn(ii و cd(ii) با لیگاندهای شیف باز بر پایه ی مشتقات پیریدینی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده شیمی 1393
  فرهاد اکبری افخمی   علی اکبر خاندار

پژوهش صورت گرفته که در این رساله ارائه گردیده است در رابطه با بکارگیری شیمی کئوردیناسیون و شیمی درشت مولکولی در زمینه ی سنتز و طراحی پلیمرهای کئوردیناسیونی می باشد. افزون بر آن تغییرات جزئی در مواد واکنش دهنده و روند واکنش، تأثیرات قابل توجهی روی ساختار محصولات داشته است که این تأثیرات نیز مورد مطالعه قرارگرفته اند. عوامل کلیدی چون هندسه ی قشر کئوردیناسیونی فلز مرکزی، نوع لیگاند استفاده شده در ساختار کمپلکس ها، نسبت مولی فلز به لیگاند، نوع حلال و آنیون های بکار رفته در سنتز ترکیبات بلوری از یون های znii و cdii تحت عنوان مطالعات ساختاری پلیمرها و کمپلکس های کئوردیناسیونی مورد بررسی قرار گرفتند. در فصل اول، مقدمه ای بر شیمی ترکیبات، جنبه های ساختاری و کاربردهای گوناگون پلیمرهای کئوردیناسیونی و کلاسترهای فلزی ارائه گردیده است. فصل دوم دربرگیرنده ی سنتز کمپلکس های مختلف از شش لیگاند شیف باز پیریدینی کیلیت ساز-پلساز چهار دندانه است. ایجاد تغییرات در عواملی چون نسبت مولی فلز به لیگاند، نوع آنیون و حلال بکار رفته در واکنش نیز مطرح شده است. لیگاند پیریدینی بکار رفته دارای قابلیت توتومری شدن است و پروتون گروه آمیدی در اثر توتومریزه شدن می تواند از ساختار لیگاند خارج شود. در فصل سوم ساختار 53 ترکیب سنتز شده در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است. در این کار از دو نوع متفاوت از لیگاندهای پیریدینی با ساختار نسبتاً مشابه استفاده شد که تنها تفاوت ساختاری آنها تفاوت در جایگاه نیتروژن حلقه ی پیریدینی بود که همین اختلاف کوچک منجر به تشکیل ساختارهایی کاملاً متفاوت گردید. در مورد لیگاندهای سری اول، پُل شدن بین مراکز فلزی توسط لیگاند شیف باز معمولاً منجر به تشکیل ساختارهای پلیمری شده است که در آنها مراکز فلزی از طریق نیتروژن پارای حلقه ی پیریدینی به هم متصل شده اند. اما لیگاندهای سری دوم با قرار گیری نیتروژن در موقعیت اورتوی حلقه ی پیریدینی قابلیت بالایی در ایجاد کمپلکس های چندهسته ای از خود نشان داده اند. از طرف دیگر این پژوهش نشان داد که نوع آنیون های همراه به عنوان لیگاند کمکی تأثیر مهمی بر روی ساختار می گذارد. مثلاً آنیون های پلساز چون scn-، n3- و ch3coo- (در مقایسه با هالیدها،no2- وno3-) نقش بسیار مهمی در جهت طراحی و ساخت ترکیبات پلیمری و کلاسترها ایفا می کنند. این آنیون ها در کنار لیگاند شیف باز به عنوان عامل پلساز عمل کرده و منجر به تشکیل تنوعی از پلیمرهای یک، دو و سه بعدی شده اند. بررسی ها نشان داد که نیتروژن پیریدینی یک نقش محوری در ایجاد ساختار نهایی کمپلکس ها بر عهده دارد، درحالیکه آنیون ها دارای تأثیری مهم بر روی هندسه ی مراکز فلزی می باشند. در این کار نشان داده شد که یون های cdii با کئوردیناسیون های پنج، شش، هفت و هشت و znii با کئوردیناسیون های پنج و شش تنوع نسبتاً بالایی از کمپلکس ها ایجاد کردند که شدیداً توسط عواملی چون ساختار لیگاند شیف باز، آنیون و نسبت فلز به لیگاند تحت تأثیر قرار می گیرند.