نام پژوهشگر: عباس واحدی
عباس واحدی باهره عربشاهی
هدف پژوهشگر در این پژو هش بر این بوده است که مفهوم استوکیومتری را با استفاده از روش چند رسانه ای و روش سنتی در سه حیطه دانش ، درک وفهم و کاربرد، در بین دانش آموزان سال سوم تجربی شهرستان جوین بررسی کند. در این پژوهش نمونه های موجود شامل 30 نفر دانش آموز به عنوان گروه کنترل و 30 دانش آموز به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند . ابتدا روایی سوالات به وسیله جمعی از همکاران و اساتید مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن 71/0 = ? بدست آمد.پس از آن پیش آزمون یادگیری برای هردو گروه انجام شد . سپس در مدت 5 جلسه وبه طوریکسان ، گروه کنترل به شیوه سنتی و گروه آزمایش به شیوه چندرسانه ای با نرم افزارهای تهیه شده ، تدریس شدند. پس از آن پس آزمون یادگیری برای هردو گروه اجرا و داده ها جمع آوری گردید . برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد و برای تعدیل و از بین بردن تفاوت های اولیه دانش آموزان از تحلیل کوواریانس استفاده شد . نتیجه مثبت اثر گذاری آموزش با استفاده از چند رسانه ای در یادگیری مفهوم استوکیومتری در دانش آموزان مشاهده شد. - روش و طرح تحقیق محقق برای بررسی و مطالعه موقعیت پژوهش ، از یک روش پژوهشی که به روش پژوهشی تجربی حقیقی نزدیک است ( روش شبه تجربی) استفاده کرد. طرح این تحقیق، طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمودنی ( گروه آزمون و گروه کنترل ) تشکیل می گردد. جدول1 طرح کلی مورد بحث را نشان می دهد: پس آزمون متغیر مستقل پیش آزمون t2 x t1 گروه آزمایش t2 x* t1 گروه کنترل جدول 1 : طرح پیش آزمون وپس آزمون با دو گروه آزمودنی 3-جامعه آماری ، روش نمونه گیری وحجم نمونه جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانش آموزان دختر وپسر سال سوم دبیرستانهای شهرستان جوین است که در سال تحصیلی 1388-1389 در رشته های ریاضی و تجربی مشغول به تحصیل بودند. تعداد کل دانش آموزان در این پایه 619 نفر دانش آموز ( دختر344 نفر و پسر 275 نفر) مشغول به تحصیلند . در بین دانش آموزان شهرستان جوین، چهار کلاس در دسترس ، در مجموع 48 نفر (دو کلاس دخترانه 15 نفری ، در مجموع 30 نفر ودوکلاس پسرانه 9 نفری درمجموع 18 نفر ) انتخاب شدند . ابتدا ازطریق آزمون پایه شیمی و آزمون هوش ریون ، دانش آموزان همسان سازی شده ، سپس دانش آموزان دختر وپسر اعضای گروه آزمایش به روش استفاده از چندرسانه ای و دانش آموزان دختر وپسر اعضای گروه کنترل به روش سنتی تدریس می شوند . 4- ابزار گرد آوری داده ها( اطلاعات) 4-1-آزمون هوش ریون هدف از این آزمون سنجش بهره هوشی دانش آموزان انتخابی در هر دو گروه آزمایشی و کنترل بود ، تا همسان سازی در دو گروه رعایت شده باشد. 4-2-آزمون پیشرفت تحصیلی، مفهومی استوکیومتری در سه حیطه دانش ، درک وفهم و کاربرد. آزمون پیشرفت تحصیلی شامل 27 سوال در سه حیطه دانش – درک وفهم و به کاربستن بود که پس از روایی شدن سوالها توسط همکاران در نهایت23 سوال برای گروهها باقی ماند . این سوالها به سه شکل پرکردنی، چهارگزینه ای و تشریحی به گروههایی مورد آزمون ( دو گروه کنترل و گواه ) داده شد. 5-روایی و پایایی آزمون پیشرفت تحصیلی: ابتدا سوالات آزمون، توسط چند نفر از دبیران شیمی اصلاح ، سپس روایی صوری وروایی محتوایی آنها مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین پایایی سوالات آزمون پیشرفت تحصیلی از روش تنصیف (دونیمه کردن) استفاده شد. با توجه به ضریب همبستگی بدست آمده که برابر 71/0 می باشد محقق از پایایی آن هم مطمئن شد. 6-روش تجزیه و تحلیل آماری برای تجزیهوتحلیل دادهها و بررسی فرضیهها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. تحلیل کواریانس یک روش آماری است که به منظور تعدیل تفاوتهای اولیه آزمودنیها بکار میرود. در این تحقیق ابتدا برای هر دو گروه کنترل و آزمایش یک پیشآزمون یادگیری گرفته شد و سپس بعد از آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای (متغییر مستقل) نمرات پسآزمون یادگیری بدست آمد. سپس برای بررسی هر یک از فرضیهها از تحلیل کواریانس استفاده شد. بدین ترتیب که هر یک از نمرات در پیشآزمون به عنوان همتغییر(کواریانس) در نمرات پس آزمون بکار برده شد.در تحلیل کواریانس رعایت برخی از مفروضهها (مانند همگنی شیب خط رگرسیون و همگنی واریانسهای خطا) الزامی است. در این پژوهش نیز ما ابتدا به بررسی این مفروضهها پرداختیم و سپس از آنجایی که این مفروضهها برقرار بودند از تحلیل کواریانس استفاده کردیم. 7-آمار توصیفی در جدول 2 نمرات دانش آموزان گروه کنترل در سه حیطه دانش ،درک وفهم و کاربرد را نشان می دهد. جدول2: آمارههای توصیفی مربوط به خردهمقیاسهای یادگیری در پیشآزمون برای گروه کنترل خردهمقیاسهای یادگیری تعداد حداقل حداکثر میانگین انحرافمعیار دانش 24 2 5 42/3 89/0 درکوفهم 24 50/0 4 21/2 08/1 کاربرد 24 0 4 31/1 23/1 در جدول 3 نمرات دانش آموزان گروه آزمایش را در سه حیطه دانش ،درک وفهم و کاربرد نشان داده است. جدول 3: آمارههای توصیفی مربوط به خردهمقیاسهای یادگیری در پیشآزمون برای گروه آزمایش خردهمقیاسهای یادگیری تعداد حداقل حداکثر میانگین انحرافمعیار دانش 24 2 5 73/3 94/0 درکوفهم 24 0 4 08/2 38/1 کاربرد 24 0 50/2 44/0 76/0 در نمودار 1 (پایین) دو گروه کنترل و آزمایش ، در سه حیطه با هم مقایسه شده اند. نمودار 1 : مقایسه گروه کنترل و آزمایش در پیشآزمون خردهمقیاسهای یادگیری پس از اعمال متغیر مستقل، نتایج نمرات پس آزمون برای گروه کنترل در جدول 4 و برای گروه آزمایش در جدول 5 آورده شده و در نمودار 2 همگی با هم مقایسه شده است. جدول 4:آمارههای توصیفی مربوط به خردهمقیاسهای یادگیری در پسآزمون برای گروه کنترل خردهمقیاسهای یادگیری تعداد حداقل حداکثر میانگین انحرافمعیار دانش 24 4 6 02/5 89/0 درکوفهم 24 2 7 21/4 31/1 کاربرد 24 0 5 89/1 63/1 جدول 5 : آمارههای توصیفی مربوط به خردهمقیاسهای یادگیری در پسآزمون برای گروه آزمایش خردهمقیاسهای یادگیری تعداد حداقل حداکثر میانگین انحرافمعیار دانش 24 4 6 60/5 51/0 درکوفهم 24 50/1 8 35/5 75/1 کاربرد 24 1 6 50/3 36/1 نمودار 2 : مقایسه گروه کنترل و آزمایش در پسآزمون خردهمقیاسهای یادگیری 8- آمار استنباطی هدف پژوهشگر اغلب عبارت است تعمیم اصول و یافتهها به نحوی که قادر باشد حوادث را تبیین و پیشبینی کند. بنابراین در این بخش به تجزیه و تحلیل مبسوط اطلاعات بدست آمده پرداخته شده است. برای تجزیهوتحلیل دادهها و بررسی فرضیهها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد فرضیه اول: آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت دانش (خردهمقیاس یادگیری) دانشآموزان تأثیر دارد. در جدول 6 نتیجه آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیشفرض تحلیل کواریانس آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری اثر متقابل (sig=.133) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی شیب خط رگرسیون برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول6: آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیش فرض تحلیل کواریانس منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مدل تصحیحشده 965/13 3 655/4 276/14 0001/0 عرض از مبدا 523/39 1 523/39 206/121 0001/0 گروه 340/3 1 340/3 243/10 003/0 پیشآزمون یادگیری 079/8 1 079/8 777/24 0001/0 گروه*پیشآزموندانش 104/1 1 104/1 136/3 133/0 خطا 489/15 44 352/0 کل 000/1383 48 کل تصحیحشده 312/28 47 در جدول 7 نتیجه آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری (sig=.079) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی واریانسهای خطا برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول7: آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا متغیر f df1 df2 سطح معناداری دانش 226/3 1 46 079/0 در جدول 8 نتیجه آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت دانش دانشآموزان نشان داده شده است. با توجه به نتایج جدول (f=6.248, p<.0005) پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت بین گروه کنترل و گروه آزمایش در سطح 95 درصد اطمینان معنادار است. بنابراین فرضیه دوم پژوهش مبنی بر اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت دانشٍ دانشآموزان با 95 درصد اطمینان مورد تایید قرار میگیرد. همچنین مقدار ضریب ایتا نشان دهندهی این است که تقریبا 12 درصد از واریانس خردهمقیاس دانش توسط متغیر مستقل (آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای) قابل تبیین است. جدول8: آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر یادگیری(حیطه دانش ) دانشآموزان منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مربع ایتای جزئی مدل تصحیحشده 720/11 2 860/5 893/15 0001/0 414/0 عرض از مبدا 745/39 1 745/39 791/107 0001/0 705/0 پیشآزمون دانش 637/7 1 637/7 712/20 0001/0 315/0 گروه 304/2 1 304/2 248/6 016/0 122/0 خطا 592/16 45 369/0 کل 000/1383 48 کل تصحیحشده 312/28 47 فرضیه دوم: آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت درکوفهم (خردهمقیاس یادگیری) دانشآموزان تأثیر دارد. در جدول 9 نتیجه آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیشفرض تحلیل کواریانس آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری اثر متقابل (sig=.943) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی شیب خط رگرسیون برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول 9: آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیش فرض تحلیل کواریانس منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مدل تصحیحشده 170/73 3 390/24 526/20 0001/0 عرض از مبدا 715/89 1 715/89 502/75 0001/0 گروه 079/4 1 079/4 432/3 071/0 پیشآزمون یادگیری 874/53 1 874/53 338/45 0001/0 گروه*پیشآزموندرکوفهم 006/0 1 006/0 005/0 943/0 خطا 283/52 44 188/1 کل 750/1222 48 کل تصحیحشده 453/125 47 در جدول 10 نتیجه آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری (sig=.080) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی واریانسهای خطا برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول 10: آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا متغیر f df1 df2 سطح معناداری درکوفهم 208/3 1 46 080/0 در جدول 11 نتیجه آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت درکوفهم دانشآموزان نشان داده شده است. با توجه به نتایج جدول (f=16.311, p<.0001) پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت بین گروه کنترل و گروه آزمایش در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. بنابراین فرضیه سوم پژوهش مبنی بر اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت درکوفهم دانشآموزان با 99 درصد اطمینان مورد تایید قرار میگیرد. همچنین مقدار ضریب ایتا نشان دهندهی این است که تقریبا 26 درصد از واریانس خردهمقیاس درکوفهم توسط متغیر مستقل (آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای) قابل تبیین است. جدول11: آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر یادگیری(حیطه درک وفهم) دانشآموزان منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مربع ایتای جزئی مدل تصحیحشده 164/73 2 582/36 482/31 0001/0 583/0 عرض از مبدا 507/94 1 507/94 332/81 0001/0 644/0 پیشآزمون دانش 409/57 1 409/57 406/49 0001/0 523/0 گروه 953/18 1 953/18 311/16 0001/0 266/0 خطا 289/52 45 162/1 کل 750/1222 48 کل تصحیحشده 453/125 47 فرضیه سوم: آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت کاربرد (خردهمقیاس یادگیری) دانشآموزان تأثیر دارد. در جدول 12 نتیجه آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیشفرض تحلیل کواریانس آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری اثر متقابل (sig=.226) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی شیب خط رگرسیون برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول12: آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیش فرض تحلیل کواریانس منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مدل تصحیحشده 866/72 3 289/24 376/17 0001/0 عرض از مبدا 161/97 1 161/97 509/69 0001/0 گروه 211/50 1 211/50 921/35 0001/0 پیشآزمون یادگیری 751/24 1 751/24 707/17 0001/0 گروه*پیشآزمونکاربرد 105/2 1 105/2 506/1 226/0 خطا 504/61 44 398/1 کل 750/483 48 کل تصحیحشده 370/134 47 در جدول 13 نتیجه آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری (sig=.574) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی واریانسهای خطا برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول 13: آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا متغیر f df1 df2 سطح معناداری درکوفهم 321/0 1 46 574/0 در جدول 14 نتیجه آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت (سطح کاربرد) دانشآموزان نشان داده شده است. با توجه به نتایج جدول (f=41.094, p<.0001) پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت بین گروه کنترل و گروه آزمایش در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. بنابراین فرضیه چهارم پژوهش مبنی بر اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر پیشرفت کاربرد دانشآموزان با 99 درصد اطمینان مورد تایید قرار میگیرد. همچنین مقدار ضریب ایتا نشان دهندهی این است که تقریبا 47 درصد از واریانس خردهمقیاس کاربرد توسط متغیر مستقل (آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای) قابل تبیین است جدول14: آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از چندرسانهای بر یادگیری(حیطه کاربرد) دانشآموزان منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مربع ایتای جزئی مدل تصحیحشده 762/70 2 381/35 030/25 0001/0 527/0 عرض از مبدا 285/98 1 285/98 532/69 0001/0 607/0 پیشآزمون دانش 881/39 1 881/39 214/28 0001/0 385/0 گروه 087/58 1 087/58 094/41 0001/0 477/0 خطا 608/63 45 414/1 کل 750/483 48 کل تصحیحشده 370/134 47 فرضیه دوم: آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک بر نگرش کلی دانشآموزان تاثیر دارد. در جدول 13 نتیجه آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیشفرض تحلیل کواریانس آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری اثر متقابل (sig=.592) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی شیب خط رگرسیون برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول 13: آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون به عنوان پیش فرض تحلیل کواریانس منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری مدل تصحیحشده 395/2514 3 132/838 078/45 000/0 عرض از مبدا 906/2694 1 906/2694 943/144 000/0 گروه 286/1 1 286/1 069/0 794/0 پیشآزمون دانش 788/0 1 788/0 042/0 838/0 گروه*پیشآزموننگرش 425/5 1 425/5 292/0 592/0 خطا 084/818 44 593/18 کل 00/544995 48 کل تصحیحشده 479/3332 47 در جدول14 نتیجه آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا آورده شده است. براساس نتایج مندرج، سطح معناداری (sig=.294) بزرگتر از 05/0 میباشد. بنابراین مفروضه همگنی واریانسهای خطا برقرار میباشد و ما مجاز به استفاده از آزمون تحلیل کواریانس هستیم. جدول14: آزمون لوین جهت بررسی مفروضه همگنی واریانسهای خطا متغیر f df1 df2 سطح معناداری نگرش 127/1 1 46 294/0 در جدول 15 نتیجه آزمون تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک بر نگرش دانشآموزان نشان داده شده است. با توجه به نتایج جدول (f=326.306 , p<.0001) پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت بین گروه کنترل و گروه آزمایش در سطح 99 درصد اطمینان معنادار است. بنابراین فرضیه پنجم پژوهش مبنی بر اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک بر نگرش دانشآموزان با 99 درصد اطمینان مورد تایید قرار میگیرد. یعنی آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک باعث افزایش نمرات نگرش دانشآموزان شده است. همچنین مقدار ضریب ایتا نشان دهندهی این است که تقریبا 87 درصد از واریانس نگرش توسط متغیر مستقل (آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک ) قابل تبیین است. جدول 15: نتیجه تحلیل کواریانس برای بررسی اثر آموزش مفهوم استوکیومتری با استفاده از تصاویر متحرک بر نگرش دانشآموزان منبع تغییرات مجموع مجذورات درجات آزادی میانگین مجذورات f سطح معناداری ضریب ایتا مدل تصحیحشده 762/5913 2 881/2956 153/163 001/0 879/0 عرض از مبدا 604/1601 1 604/1601 372/88 0001/0 663/0 پیشآزمون نگرش 741/83 1 741/83 621/4 037/0 093/0 گروه 762/5913 1 762/5913 306/326 0001/0 879/0 خطا 551/815 45 123/18 کل 0/606827 48 کل تصحیحشده 313/6729 47