نام پژوهشگر: سهیلا رجب پور

جبران خسارت در پرتو مسئولیت دولت عراق در تجاوز و اشغال جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده حقوق 1388
  سهیلا رجب پور   حسین شریفی طراز کوهی

رژیم عراق در تاریخ 31 شهریورماه 1359 (22 سپتامبر 1980) به تهاجمی گسترده علیه حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و استقلال سیاسی دولت ایران مبادرت ورزید،که مغایر با تمامی هنجارهای بنیادین و قواعد آمره حقوق بین‎الملل ودر تضاد با مفاد منشور سازمان ملل متحد وحقوق بین الملل بشردوستانه بود وکاملاً در چارچوب ماده 1 قطعنامه تعریف تجاوز قرار می‎گیرد. متأسفانه هیچگونه تصمیمات موثری در قالب مواد 39، 41 و 42 منشور اتخاذ نمی نماید .از این رو می‎توان منطقاً نتیجه گرفت که اقدامات ایران برای مقابله با جنایت تجاوزعراق تا تصویب قطعنامه 598، دفاع از خود محسوب می‎شود، به هر تقدیر در بند 6 قطعنامه 598 شورای امنیت، از دبیرکل خواسته است تا با مشورت ایران و عراق، در خصوص واگذاری امر تحقیق در باب مسئولیت مخاصمه به یک هیئت بیطرف به بررسی بپردازد ،دبیر کل در 9 دسامبر 1991 در گزارش خود تصریح می‎کند که:«... همانا حمله 22 سپتامبر 1980 علیه ایران است که براساس منشور ملل متحد، اصول و قوانین شناخته شده بین المللی و اصول اخلاقی بین المللی قابل توجیه نیست و موجب مسئولیت مخاصمه است . . .». در این تحقیق ضمن بیان نمونه هایی از جنایات جنگی وخسارات وارده دولت عراق وبیان مواردی از نقض قواعد آمره وحقوق بین الملل بشردوستانه ، راهکارهای دیپلماتیک وقضایی مورد بررسی قرار گرفته وترمیم خسارات از طرق دیپلماتیک مانند توافق وارجاع موضوع به کمیسیون مشترک یا ارجا ع امر به دیوان داوری بین المللی یا دیوان دادگستری بین المللی میباشد . در صورت عدم توافق دول فوق ایران با بکارگیری دیپلماسی پویا وکسب نظر مثبت دبیرکل و اعضای شورای امنیت بمنظور اجرایی نمودن بندهای4 و6و7 و8 قطعنامه 598 می تواند اقدام نماید.