نام پژوهشگر: سوژا کوهی

مطالعه کمپلکس وزغ سبز در فلات ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده علوم 1387
  سوژا کوهی   نصراله رستگار پویانی

فلات ایران، از سرزمین های بلند شرق ترکیه و عراق به غرب افغانستان و پاکستان کشیده شده است. از نظر جغرافیایی جانوری، یک چهارراه ارتباطی بین جنوب شرق اروپا، شمال غرب هند و غرب پاکستان از یک طرف و آسیای مرکزی و شمال شرق آفریقا و عربستان از طرف دیگر است. چهار زیر گونه از کمپلکس وزغ سبز به عنوان نماینده های انشعاب غربی در فلات ایران مورد بررسی قرار گرفته اند. بر اساس تحقیق وسیع، جمع آوری نمونه ها از اغلب قسمتهای فلات ایران و بررسی نمونه ها از کلکسیون های موزه ای، با بکارگیری روش های اماری از جمله: t-test ca (cluster analysis) anova سیستماتیک و بیوجغرافیایی وزغ سبز مورد بررسی و مطالعه دقیق قرار گرفت. همچنین وضعیت سیستماتیکی چهار زیرگونه وزغ سبز عربی، وزغ سبز کرمانی، وزغ سبز تورانی، وزغ سبز معمولی بر اساس 20 صفت خاص گونه ای مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه حاضر بر اساس نتایج آنالیزهای t-test, anova, cluster نشان می دهد که این چهار زیرگونه شباهت مورفولوژیکی خیلی نزدیکی باهم دارند و حدود مشخصی را نشان نمی دهند. نتایج بیومتری این چهار زیر گونه تفاوت چندانی باهم ندارند و دامنه تغییرات درون گروهی هرزیرگونه مشخص نمی باشد. ساختار اسکلت گونه وزغ سبز با ساختار اسکلت قورباغه مردابی مقایسه شد.برای این منظور اسکلت ناحیه سر جدا شد. بعد از تمیز کردن، جمجمه ها بررسی شد. نتایج نشان داد که تفاوت های بارزی بین جمجه این دو گونه وجود دارد. جمجمه قورباغه مردابی در برخی نقاط کاملا استخوانی نشده است و حالت غشایی دارد و حتی در بخش هایی که استخوانی شده، استخوان استحکام لازم را ندارد. این در حالی است، که جمجه گونه وزغ سبز، تقریبا در تمام بخش ها استخوانی شده و استخوان ها استحکام لازم را دارند. تفاوت بارز بین این دو گونه، در شکل استخوان sphenethmoid است، که در وزغ حالت مثلثی دارد ولی در قورباغه حالت مستطیل دارد. استخوان های سقف، کام، کاسه مغز، فک پایین و دندان بندی دو گونه مقایسه شده است.