نام پژوهشگر: حشمت الله زارعی کفایت

تصحیح و تحقیق و شرح جامع دیوان اعشی ( بخش دوم )
پایان نامه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده علوم انسانی 1388
  حشمت الله زارعی کفایت   سیّد محمد میر حسینی

میمون بن قیس مشهور به اعشی،یکی از شاعران طبقه ی اول عصر جاهلی است که او را به جهت تفنّن بسیار در سرودن شعر « صنّاجه العرب = چنگی عرب » نامیده اند. وی در همه ی موضوعات شعری طبع آزمایی کرده و به تنوّع در این موضوعات مشهور است. بیشتر اشعار وی در مدح امیران و اصحاب مشاغل سروده شده است. مدایح وی تکسّبی بوده و به همان مضامین دوره جاهلی است با این تفاوت که اعشی مثل شاعران عصر عباسی در مدح صفات ممدوح بسیار مبالغه می کند. او در فن خمر بر دیگر شاعران جاهلی غلبه می کند و در هجو به سخره گرفتن مهجوّ می پردازد. تغزل های وی جسمانی و مادی است و بخش گسترده ای از اشعار او را در بر می گیرد. او به سرزمین های مجاور، بسیار سفر داشته که این سفرها سبب غنای خیال وی گشته و به چهره اشعار او بویژه فن خمر و غزل رنگ تمدّن و مدنیّت بخشیده است. تحقیقات نشان می دهد که او گاهی شعر خود را در قالب داستان بیان می دارد و از به کار بردن الفاظ فارسی و رومی و حبشی و .. ابایی ندارد و در بین شاعران به داشتن قصاید طولانی و استفاده بسیار از آرایه های ادبی بخصوص تنسیق صفات و تجرید مشهور است. طبق بررسی ها،تشبیهات وی حسی و مادی است و تصاویرش از دنیای حسّی پیرامونش سرچشمه می گیرد. کثرت تضمین( موقوف بودن معنای بیت به بیت بعد) و استطراد از ویژگی های شعری اوست. دیگر ویژگی برجسته شعر او، موسیقی است که او در این راه سعی می کند با انتخاب الفاظ ساده و أوزان آهنگین و حروف روی شایع به شعرش موسیقی بخشد. به اختصار می توان گفت که شعر وی در زمینه های مختلفی چون موضوعات،مضامین،سادگی واژگان،سبکی اوزان و وصف خمر تازگی دارد. کلمات کلیدی: اعشی ، شعر، مدح ، معشوقه ، موسیقی